«Πλέον, η παλαιά διαπραγματευτική διαδικασία έκλεισε. Δεν είναι δυνατόν να καταλήξουμε σε διαφορετικά σημεία επαναλαμβάνοντας τα ίδια πράγματα. Συνεπώς, το γεγονός ότι, η ελληνοκυπριακή πλευρά επιμένει σε μια απόληξη ανοικτής διαπραγμάτευσης, είναι ξεκάθαρο ότι, στην πραγματικότητα αυτή εμμένει στο αδιέξοδο. Πρέπει να θέσουμε ως στόχο ένα πακέτο συμφωνίας που θα είναι εστιασμένο σε ένα αποτέλεσμα, θα είναι στρατηγικό και θα έχει χρονοδιάγραμμα. Έχει γίνει κατανοητό ότι, το αντίθετο από αυτά δεν μπόρεσε να οδηγήσει σε αποτέλεσμα.
Συνεπώς, δεν πρέπει να υπάρχει επιμονή (εμμονή) σε αυτό το λάθος. Διαβιβάσαμε στον αξιότιμο Γενικό Γραμματέα ότι, εάν υπάρξει μια προσέγγιση που θα προβλέπει ένα στρατηγικό πακέτο, με χρονοδιάγραμμα και εστιασμένο σε αποτέλεσμα, θα είναι σημαντική η προσωπική συμμετοχή του. Στο πλαίσιο αυτό και σε μια νέα διαδικασία διαπραγμάτευσης δεν θα συμμετάσχουν μόνο οι δύο πλευρές της Κύπρου, αλλά μαζί με τον Ο.Η.Ε. θα είναι αναγκαίο να συμμετάσχουν και όσοι συμμετείχαν στο Grans-Montana.
Ο ενδεχόμενος υποθαλάσσιος πλούτος δεν ανήκει μόνο στη μια κοινότητα. Ανήκει και στους Τουρκοκύπριους. Και εφόσον αυτό αντιμετωπισθεί με τέτοιο τρόπο που θα περιλαμβάνει και την Τουρκία σε μια δυναμική συνεργασία που θα δημιουργηθεί (συγκροτηθεί) εκεί, τότε μπορεί να εξελιχθεί ένα πολύ θετικό σημείο. Δηλαδή αντί της συγκρουσιακής κουλτούρας εάν αναπτυχθεί μια αντίληψη συνεργασίας, εάν παραχθούν φόρμουλες που δεν θα απομονώνουν (εξοστρακίζουν) την Τουρκία και τον τουρκοκυπριακό λαό από την ενεργειακή εξίσωση, τότε αυτό θα συμβάλει οπωσδήποτε στην επίλυση του κυπριακού προβλήματος.».
Ας σημειωθεί ακόμη ότι, πριν από τις παραπάνω δηλώσεις του Mustafa Akıncı, είχαν προηγηθεί οι ακόλουθες δηλώσεις του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών Mevlüt Çavuşoğlu για το κυπριακό:
«Για να αρχίσει μια νέα διαπραγμάτευση πρέπει να συζητήσουμε και να αποφασίσουμε “τι θα διαπραγματευθούμε” και “γιατί θα διαπραγματευθούμε”. Ακόμη μια αποτυχία δεν θα μπορεί να τη χωνέψει κανένας. Για το λόγο αυτό συνεχίζουμε τις συνομιλίες (συναντήσεις). Αυτό το θέμα το συζητήσαμε με τον Κοτζιά στη Σμύρνη (04-09-2018). Όλοι είδαν και όλος ο κόσμος είδε ότι, είναι άνευ σημασίας να γίνεται κουβέντα πάλι για διαπραγμάτευση, χωρίς να αποφασίσουμε “τι θα διαπραγματευθούμε” και χωρίς να υπάρξει “μια διαπραγμάτευση επικεντρωμένη σε ένα αποτέλεσμα”. Έτσι σκεφτόμαστε εμείς και αυτήν την άποψη μας τη διαβιβάσαμε στον Ο.Η.Ε.».
Εκτός όμως από τις δηλώσεις που προαναφέρθηκαν, κρίνεται σκόπιμο να επισημανθεί σχετικό δημοσίευμα της ερντογανικής εφημερίδας Yeni Safak/28-09-2018 όπου αναγράφονται τα εξής:
«Εν μέσω της έντασης με την Τουρκία, οι Ηνωμένες Πολιτείες δείχνουν ενδιαφέρον να εξαπλωθούν στρατιωτικά στην Ελλάδα. Διασαφηνίζεται ότι όλες αυτές οι εξελίξεις τέθηκαν στην ατζέντα της συνάντησης Erdoğan-Τσίπρα που πραγματοποιήθηκε στη Σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του Ο.Η.Ε. Στη συνάντηση αυτή συμμετείχαν ο υπουργός Εξωτερικών Mevlüt Çavuşoğlu, ο υπουργός Οικονομικών Berat Albayrak και ο υπουργός Εθνικής Άμυνας Hulusi Akar. Εκμεταλλευόμενη την ένταση της Αμερικής με την Τουρκία, η Ελλάδα αυξάνει τις επαφές της και με το Ισραήλ. Ένα από τα αιτήματα της Ελλάδος αυτού του κύκλου των επαφών είναι η σημαντική ισχυροποίηση των ελληνικών ενόπλων δυνάμεων. Ακόμη (προς το παρόν) ο στρατός της Ελλάδος διαθέτει μια σημαντικά αδύναμη υποδομή.
Έναντι όλων αυτών των προσπαθειών της Ελλάδος να δημιουργήσει ενδεχόμενα τετελεσμένα, η Τουρκία με τις στρατιωτικές ασκήσεις που διεξάγει, οι οποίες περιλαμβάνουν κανονικές προγραμματισμένες εκπαιδευτικές δραστηριότητες στην περιοχή, έδωσε με ξεκάθαρο τρόπο το μήνυμα “σας βλέπουμε”. Επίσης, μετά τη συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας (Σ.Ε.Α.) στις 20-09-2018, τονίσθηκε (επισημάνθηκε) στην απόφαση του Σ.Ε.Α. ότι, παρακολουθούνται οι εξελίξεις στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο, καθώς επίσης η Τουρκία είναι έτοιμη να υπερασπισθεί (διαφυλάξει) τα συμφέροντα της.».
Συμπερασματικά, στο ενδεχόμενο ενός νέου κύκλου διαπραγματεύσεων για το κυπριακό, η τουρκική πλευρά θέτει ως προϋπόθεση τα εξής:
Πρώτον, να υπάρξει εκ των προτέρων ένα χρονοδιάγραμμα και ένα πακέτο συμφωνίας που θα είναι εστιασμένο σε ένα αποτέλεσμα.
Και δεύτερον, στην κατανομή των ενεργειακών πόρων της Ανατολικής Μεσογείου να συμπεριληφθούν οι Τουρκοκύπριοι, καθώς επίσης να συμπεριληφθεί και η Τουρκία στο πλαίσιο μια δυναμικής συνεργασίας.
Επιπρόσθετα, λαμβάνοντας υπόψη το νέο δόγμα της Τουρκίας «Και στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων και στο πεδίο των επιχειρήσεων», η Άγκυρα απειλεί ακόμη και με τη χρήση βίας εφόσον διαπιστώσει ότι, απομονώνεται από τις ενεργειακές εξελίξεις και δημιουργηθούν τετελεσμένα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
*Ο Χρήστος Μηνάγιας είναι ταξίαρχος ε.α., γεωστρατηγικός αναλυτής και συγγραφέας πέντε βιβλίων. Το πρώτο βιβλίο του με τίτλο «Η Γεωπολιτική Στρατηγική και η Στρατιωτική Ισχύς της Τουρκίας» εκδόθηκε το 2010. Το 2014, εκδόθηκαν τα βιβλία του με τίτλους «Αποκαλύπτοντας τον Τουρκικό Λαβύρινθο-Ισλάμ και Πολιτική στην Τουρκία», «Απόρρητος Φάκελος Τουρκία-Η Εθνική Στρατηγική της Τουρκίας» και «Τουρκικές Ένοπλες Δυνάμεις και Εξοπλισμοί». Και το 2018, εκδόθηκε το βιβλίο του με τίτλο «Μέτωπα Σύγκρουσης και Πολέμου της Τουρκίας».