1. ΠΑΝΔΗΜΙΑ ΚΟΡΩΝΟΪΟΥ

Οι επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού στον κόσμο, που αναφέρθηκαν στο προηγούμενο τεύχος του περιοδικού «ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΙ» συνεχίζονται και θα καθυστερήσει για πολύ η επιστροφή στην κανονικότητα.
Κατά τον πρόεδρο του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) :
- Η εξάπλωση του ιού επιταχύνεται. Ενώ για το πρώτο εκατομμύριο κρουσμάτων χρειάστηκαν περισσότερο από τρεις μήνες, το τελευταίο ολοκληρώθηκε σε οκτώ μόνο ημέρες.
- Οι επιπτώσεις της πανδημίας, που συμβαίνει κάθε 100 χρόνια, θα είναι αισθητές για πολλές δεκαετίες. Αυτή δεν είναι μόνο υγειονομική κρίση, είναι επιπλέον οικονομική, κοινωνική και πολιτική σε πολλές χώρες
- Πανδημίες μπορεί να ξεσπάσουν σε οιαδήποτε χώρα και να σκοτώσουν εκατομμύρια ανθρώπων, αν δεν είναι καταλλήλως προετοιμασμένη. Γι αυτό οι κυβερνήσεις και οι κοινωνίες πρέπει να προετοιμάζονται για κάθε ενδεχόμενο.

Οι οικονομικές επιπτώσεις θα είναι τεράστιες. Σύμφωνα με το ΔΝΤ :
- Η παγκόσμια οικονομία που το 2020 θα είχε ανάπτυξη 3,9% και το παγκόσμιο εμπόριο 2,9% , παρουσίασαν ύφεση τον Ιούνιο -4,9% και -8% αντιστοίχως.
- Η μείωση του ΑΕΠ για το 2020 θα είναι 8% στις ΗΠΑ, 10,2% στην Ευρωζώνη και 3% στις αναπτυσσόμενες χώρες. Η ανεργία έχει φτάσει σε υψηλό επίπεδο, οι τιμές του πετρελαίου βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, ενώ ο χρυσός και τα άλλα πολύτιμα μέταλλα, αντιθέτως σε πολύ υψηλά.
- Η αύξηση του παγκοσμίου ΑΕΠ το 2021 θα είναι 4,5% στις ΗΠΑ, 6% στην Κίνα, 5,9% στην Ευρωζώνη και τις αναδυόμενες χώρες. Δηλαδή θα βρεθεί στα επίπεδα του 2019.

Η πανδημία όξυνε περισσότερο τις γεωπολιτικές αντιπαραθέσεις μεταξύ των μεγάλων δυνάμεων και ιδίως μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας.
Η Κίνα χειρίστηκε την πανδημία με αδιαφάνεια για να μην αποδυναμωθεί γεωπολιτικά.
Ο κ. Τραμπ εκμεταλλεύτηκε τη στάση της Κίνας αφ’ ενός μεν για να απεμπολήσει τις δικές του ευθύνες για τον άστοχο χειρισμό της πανδημίας που έχει προκαλέσει μέχρι τώρα πάνω από 185.000 νεκρούς και σύμφωνα με εκτιμήσεις του Πανεπιστημίου της Ουάσιγκτον θα φτάσουν μέχρι το Δεκέμβριο τις 300.000 και αφ΄ετέρου για να εντείνει τον οικονομικό και τεχνολογικό πόλεμο κατά της Κίνας και την αντιπαράθεση σε γεωπολιτικό και γεωστρατηγικό επίπεδο για τον έλεγχο της περιοχής της ΝΑ Ασίας και του Σινικού Πελάγους.

Πολλοί εκτιμούν ότι η αντιπαράθεση αυτή θα οδηγήσει σε ένα νέο «Ψυχρό Πόλεμο» και αν συμβεί αυτό θα είναι δύσκολο να αντιμετωπιστούν οι πανδημίες, γιατί δεν θα υπάρχει συνεργασία.

Η Ευρώπη αντέδρασε αρχικά ασυντόνιστα. Τα εθνικά συμφέροντα υπερίσχυσαν των κοινοτικών και η αλληλεγγύη αγνοήθηκε και χρειάστηκε αρκετός χρόνος και μεγάλη προσπάθεια για να ληφθούν αποφάσεις για την αντιμετώπιση των οικονομικών επιπτώσεων από την πανδημία με το «σχέδιο ανάκαμψης».

Η ΕΕ πρέπει να εκπονήσει ένα σχέδιο αντιμετωπίσεως των πανδημιών, που θα βασίζεται στην αλληλεγγύη και ένα όργανο που θα αντιδρά άμεσα και θα συντονίζει τις ενέργειες των χωρών μελών.

Οι μεγάλες χώρες Κίνα, ΗΠΑ, Ρωσία και Βρετανία διαγκωνίζονται ως προς το ποια θα παρασκευάσει πρώτη εμβόλιο, με αποτέλεσμα να παραβαίνουν τους κανόνες ασφαλείας των πολιτών.
Μάλιστα η Ρωσία στις 11 Αυγούστου ενέκρινε πρώτη σε όλο τον κόσμο την παρασκευή εμβολίου με την ονομασία Sputnik χωρίς να έχει ολοκληρωθεί η τρίτη φάση, που προβλέπει τη δοκιμή σε χιλιάδες ανθρώπους. Το σύνολο σχεδόν της διεθνούς κοινότητος το αντιμετώπισε με δυσπιστία και κατηγόρησε τον κ. Πούτιν ότι έθεσε τον εθνικισμό πάνω από τον άνθρωπο, με τον Γερμανό Υπουργό Υγείας να χαρακτηρίζει αυτό το εμβόλιο «ρώσικη ρουλέτα».

2. ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

α. Κυπριακό

α. Κύπρος

Οι συνομιλίες έχουν παγώσει, λόγω της ενεργειακής κρίσεως.
Συνεχίζει η Τουρκία τις έρευνες με το BARBAROS και τις γεωτρήσεις με το ΓΙΑΒΟΥΖ, παρά τις εκκλήσεις της διεθνούς κοινότητος, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Ρωσίας και της Κίνας.
Σύμφωνα με δημοσίευμα της Yeni Safak στις 24 Αυγούστου, Η Τουρκία σχεδιάζει τη δημιουργία Ναυτικής Βάσεως στα κατεχόμενα για την υποστήριξη των γεωτρύπανων και των ερευνητικών σκαφών της.
Στις 27 Αυγούστου ο πρωθυπουργός του ψευδοκράτους και υποψήφιος πρόεδρος κ. Τατάρ, εκλεκτός του κ. Ερντογάν, δήλωσε ότι έχουν αρχίσει οι εργασίες για το άνοιγμα των Βαρωσίων υπό τουρκοκυπριακή διοίκηση και ότι αν εκλεγεί, θα θέσει υπό συζήτηση και τη λύση των δύο κρατών παράλληλα με αυτή της Ομοσπονδίας, όπως έχει δηλώσει και ο κ. Ερντογάν.
Την 12 Σεπτεμβρίου οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν την άρση του εμπάργκο μη φονικών όπλων για την Κύπρο προκαλώντας τις αντιδράσεις της Τουρκίας.
Στις 8 Σεπτεμβρίου επισκέφθηκε τη Λευκωσία ο ΥΠΕΞ της Ρωσία κ. Λαβρόφ ο οποίος δήλωσε ότι η χώρα του είναι έτοιμη να διαμεσολαβήσει για την έναρξη διαλόγου βασισμένο στο διεθνές δίκαιο.
Στις 12 Σεπτεμβρίου επισκέφθηκε την Κύπρο εκτάκτως ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ κ. Πομπέο ο οποίος εξέφρασε τις ανησυχίες του για τις συνεχιζόμενες δραστηριότητες της Τουρκίας, προσθέτοντας ότι η Κύπρος και η Ελλάδα έχουν δικαίωμα να εκμεταλλεύονται τους υδρογονάνθρακες στην θάλασσα και την ΑΟΖ τους.

Η επίσκεψη αυτή θορύβησε την Τουρκία με τον κ. Τσαβούσογλου να ζητά από τις ΗΠΑ να «επιστρέψουν σε μια ουδέτερα στάση στην Κύπρο».

β. Τουρκικές Προκλήσεις

Στις 10 Ιουλίου ο κ. Ερντογάν μετέτρεψε την Αγία Σοφία, από μουσείο που την είχε καταστήσει ο Κεμάλ το 1934, σε τζαμί, και στις 24 Ιουλίου πραγματοποιήθηκε η πρώτη προσευχή, εν μέσω πανηγυρικών εκδηλώσεων χιλιάδων μουσουλμάνων που είχαν συρρεύσει στην περιοχή.
Παρά τη διεθνή κατακραυγή και τη στήριξη αυτής της ενέργειας μόνο από το 45% των Τούρκων, στις 21 Αυγούστου προχώρησε και στη μετατροπή της Μονής της Χώρας από μουσείο σε τζαμί.
Στις 15 Ιουλίου η Τουρκία τορπίλισε, με δηλώσεις του κ. Τσαβούσογλου, μυστική συμφωνία η οποία είχε υπογραφεί από τη διπλωματική σύμβουλο του πρωθυπουργού κ. Σουρανή, τον εκπρόσωπο της τουρκικής προεδρίας κ. Καλίν και το διπλωματικό σύμβουλο του Γερμανικού ΥΠΕΞ κ. Χέκερ στο Βερολίνο, για επανέναρξη συνομιλιών από το σημείο που είχαν διακοπεί το 2016.
Στις 21 Ιουλίου η Τουρκία δεν υλοποίησε NAVTEX που είχε εκδώσει για έρευνες με το Oruc Reis στο θαλάσσιο χώρο νοτίως Ρόδου και Καστελλόριζου εντός της ελληνικής και κυπριακής υφαλοκρηπίδας, κατόπιν της κινητοποιήσεως του ελληνικού στόλου.
Στις 6 Αυγούστου η Τουρκία απεσύρθη από της διαδικασία για επανέναρξη του διαλόγου σε στρατιωτικό επίπεδο, που είχε συμφωνηθεί να ξεκινήσει για το τέλος Αυγούστου με τη μεσολάβηση της κ. Μέρκελ, λόγω της υπογραφής από την Ελλάδα και την Αίγυπτο συμφωνίας για μερική χάραξη της μεταξύ τους ΑΟΖ.
Από τις 10 Αυγούστου μέχρι και την 12 Σεπτεμβρίου, που επεσύρθη στο λιμένα της Αττάλειας, το Oruc Reis πραγματοποιούσε έρευνες στην παραπάνω περιοχή, εν μέσω ύβρεων και απειλών, ακόμη και με πόλεμο από τους Τούρκους. Η ελληνική κυβέρνηση αντέδρασε μόνο διπλωματικά, γιατί έκρινε ότι το Oruc Reis, πλέοντας σε διεθνή ύδατα πάνω από την ελληνική υφαλοκρηπίδα, δεν παραβίαζε ελληνικά κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος, παρόλο που είχε ποντίσει καλώδια, αλλά ότι αποπειράτο να τα παραβιάσει. Και αυτό επειδή οι έρευνες ήταν ανααποτελεσματικές, λόγω του θορύβου που προκαλούσαν τα πολεμικά πλοία που είχαν συρρεύσει γύρω του. Σε όλο αυτό το διάστημα ο κ. Ερντογάν και οι υπουργοί ΥΠΕΞ και ΥΕΘΑ κ.κ. Τσαβούσογλου και Ακάρ εξακολουθούσαν, επί καθημερινής βάσεως, να απειλούν την Ελλάδα με έρευνες, στην περιοχή του Καστελλόριζου ισχυριζόμενοι ότι δεν μπορεί ένα νησάκι 10 τετρ. χλμ να έχει ΑΟΖ 40.000 τετρ. χλμ και να παρεμποδίζει την επέκταση της Τουρκίας, με 80 εκατ. κατοίκους και τεράστια ακτογραμμή στην Αν. Μεσόγειο, αλλά και στην περιοχή του τουρκολιβυκού μνημονίου αγνοώντας :
- Τις αντιδράσεις του συνόλου της Διεθνούς Κοινότητος.
- Τις προσωπικές παρεμβάσεις της κ. Μέρκελ και του προέδρου των ΗΠΑ κ. Τραμπ που τηλεφώνησε στους κ.κ. Μητσοτάκη και Ερντογάν.
- Τις απειλές της Ε.Ε. για επιβολή κυρώσεων αν δεν εκτονωθεί η ένταση μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής 24/25 Σεπτεμβρίου, οι οποίες είχαν καθοριστεί από τους ΥΠΕΞ στις 26 Αυγούστου και είχαν κοινοποιηθεί στην Τουρκία από τον Επίτροπο κ. Μπορέλ.
- Τη σθεναρά αντίσταση του κ. Μακρόν, ο οποίος υποστήριζε ανοιχτά την Ελλάδα και την Κύπρο και πίεζε την ΕΕ για την επιβολή κυρώσεων και λήψη μέτρων σε βάρος της Τουρκίας με έργα, γιατί, όπως έλεγε, με λόγια δεν καταλαβαίνουν οι Τούρκοι.

Ταυτόχρονα οι Τούρκοι κατηγορούσαν την Ελλάδα ότι αποφεύγει το διάλογο και ζητούσαν επανάληψή του με ανοικτή ατζέντα για όλα τα θέματα, περιλαμβανομένων της αποστρατικοποίησης των νησιών του Αν. Αιγαίου και του Καστελλόριζου και της καταπιέσεως της μουσουλμανικής, που την ονόμαζαν τουρκική, μειονότητας στη Θράκη και τη Ρόδο.
Η επίσημη εκδοχή της Τουρκίας για την διακοπή των ερευνών ήταν ότι το Oruc Reis απεσύρθη για λόγους συντηρήσεως. Σύμφωνα όμως με τα ΜΜΕ αυτή αποδίδεται στον, δήθεν, διάλογο που έχει αρχίσει το ΝΑΤΟ. Αυτό όμως δεν ευσταθεί, γιατί η προβοκατόρικη ενέργεια του φιλότουρκου ΓΓ του ΝΑΤΟ κ. Στόλντεμπεργκ να παρουσιάσει ως πολιτικό διάλογο πρότασή του για στρατιωτικές συζητήσεις στο πλαίσιο της Συμμαχίας για την αποφυγή επεισοδίων εξ ατυχήματος, απέτυχε, λόγω της αντιδράσεως της Ελλάδος. Και αυτή την ώρα ερευνάται η δυνατότητα ενάρξεως αυτών των στρατιωτικών συζητήσεων.

Η απόφαση για απόσυρση του Oruc Reis οφείλεται στο ότι ο κ. Ερντογάν πείστηκε ότι η κ. Μέρκελ, ως ασκούσα την προεδρία της ΕΕ αυτή την περίοδο, δεν θα μπορούσε να αποφύγει την επιβολή των κυρώσεων, ύστερα από :
- Τη σθεναρή αντίδραση της Ελλάδος.
- Την ομόθυμη απόφαση των ηγετών της Med 7 (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα, Κύπρος, Μάλτα) να απαιτήσουν από την ΕΕ την επιβολή αυστηρών κυρώσεων.
- Την αρνητική αντιμετώπιση του κ. Τσαβούσογλου από το Ευρωκοινοβούλιο, στην προσπάθειά του να πείσει για τα δίκαια της Τουρκίας.

Σίγουρα μέτρησαν οι παρεμβάσεις της κ. Μέρκελ και των ΗΠΑ τόσο με την παρέμβαση του κ. Τραμπ όσο και του κ. Πομπέο.
Όσον αφορά στη συνέχεια η Τουρκία θα διακόψει τις προκλήσεις μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής, για να αποφύγει τις κυρώσεις. Αν μέχρι τότε βρεθεί φόρμουλα για επανέναρξη των συνομιλιών η ΕΕ δεν θα επιβάλει κυρώσεις και θα ξεκινήσουν οι συνομιλίες αμέσως μετά Αν όμως μέχρι τις αμερικανικές προεδρικές εκλογές δεν επέλθει συμφωνία, το οποίο είναι το πιο πιθανό λόγω των όρων που θέτει η Τουρκία και τους αρνείται η Ελλάδα, ο κ. Ερντογάν θα επανέλθει στις προκλήσεις, προκαλώντας ακόμη και θερμό επεισόδιο. Η ενέργεια αυτή θα εκδηλωθεί πριν αναλάβει ο κ. Μπάϊντεν, αν νικήσει, ή σε χρόνο που θα συμφωνηθεί με τον κ. Τραμπ, αν επανεκλεγεί.
Γι αυτό η Ελλάδα πρέπει να εκμεταλλευτεί το χρόνο που μεσολαβεί για να ενισχύσει την ετοιμότητα και μαχητικότητα των ΕΔ, υλοποιώντας όσες από τις εξαγγελίες του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ στις 13 Σεπτεμβρίου είναι δυνατόν.

γ. Συμμαχικός Άξονας στη Μέση Ανατολή

Στις 6 Αυγούστου 2020, μετά τη συμφωνία για χάραξη ΑΟΖ με την Ιταλία, η Ελλάδα υπέγραψε συμφωνία και με την Αίγυπτο, για μερική χάραξη της μεταξύ τους ΑΟΖ.
Η συμφωνία αυτή, παρά τις όποιες παραχωρήσεις, είναι λίαν επωφελής για την Ελλάδα γιατί ακυρώνει στην πράξη το τουρκολιβυκό μνημόνιο και φέρνει την Αίγυπτο πιο κοντά στην Ελλάδα και απέναντι στην Τουρκία.
Όσον αφορά στη χάραξη ΑΟΖ και με την Αλβανία η οποία φάνηκε ότι θα ερχόταν σαν επακόλουθο αυτής με την Ιταλία, μάλλον απομακρύνεται κατόπιν της αντιδράσεως του προέδρου και μεγάλου μέρους του πολιτικού κόσμου, με παρέμβαση της Τουρκίας.
Στις 10 Σεπτεμβρίου ο κ. Ράμα σε συνέντευξή του, πρότεινε τη μεσολάβηση κάποιας τρίτης χώρας, κοινής αποδοχής, για την οριοθέτηση της ΑΟΖ Ελλάδος – Αλβανίας ή προσφυγή στη Χάγη.
Στις 9 Σεπτεμβρίου Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ υπέγραψαν πρόγραμμα τριμερούς συνεργασίας για διεξαγωγή κοινών στρατιωτικών ασκήσεων και επιχειρησιακών δραστηριοτήτων. Ανάλογα προγράμματα έχουν υπογραφεί και με την Αίγυπτο. Σύμφωνα δε με διπλωματικές πηγές το Ισραήλ παρείχε χρήσιμες πληροφορίες στην Ελλάδα κατά τη φάση της προετοιμασίας για τις έρευνες του Oruc Reis, οι οποίες την βοήθησαν να προετοιμάσει την αντίδρασή της.
Το σύνολο του αραβικού κόσμου, πλην του Κατάρ, υποστηρίζει την Ελλάδα. Πολεμικά α/φ των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων μεταστάθμευσαν στη Σούδα και συμμετείχαν σε κοινές ασκήσεις με τα ελληνικά.

δ. Μεταναστευτικό

Ενώ οι ροές έχουν περιοριστεί στα νησιά, παρατηρείται σταδιακή αύξησή τους τελευταία στον Έβρο, οι οποίες αναμένεται να πάρουν εκρηκτικές διαστάσεις, σε περίπτωση που επιβληθούν κυρώσεις από την ΕΕ στην Τουρκία και αυτή ενεργοποιήσει το μεταναστευτικό.
Για το λόγο αυτό ενισχύονται οι αστυνομικές δυνάμεις στον Έβρο, συντηρείται ο υπάρχων φράκτης, κατασκευάζεται νέος 27 χιλιομέτρων και εγκαθίσταται σύστημα αυτοματοποιημένης επιτήρησης με κάμερες.
Η καταστροφή του καταυλισμού στη Μόρια της Λέσβου αναζωπύρωσε τις συζητήσεις για κατανομή των μεταναστών σε όλες τις χώρες. Όπως δε διαβεβαίωσε την Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας ο Αντιπρόεδρος της Κομισιόν κ. Σχινάς η Επιτροπή θα παρουσιάσει τις προτάσεις της για το νέο Σύμφωνο Μετανάστευσης και Ασύλου, το οποίο θα καταργεί τον κανονισμό του Δουβλίνου και θα τον αντικαθιστά από ένα σύστημα διαχείρισης της μετανάστευσης, που θα προβλέπει κοινές δομές ασύλου και επιστροφών, φύλαξη των εξωτερικών συνόρων της ΕΕ και συμφωνίες με τρίτες χώρες.

ε. Συνεργασία με ΗΠΑ

Στις 13 Σεπτεμβρίου ο Πρόεδρος της Υποεπιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Γερουσίας δήλωσε ότι οι ΗΠΑ εξετάζουν τη μεταφορά της Βάσεώς τους στο Ιντσιρλίκ της Τουρκίας στη Σούδα, σε περίπτωση που αυτή κλείσει λόγω της συμπεριφοράς του κ. Ερντογάν.
Αν αυτό συμβεί θα πολλαπλασιάσει τα αμερικανικά στρατηγικά συμφέροντα στην Ελλάδα σε συνδυασμό με τις λοιπές παρεχόμενες υπηρεσίες στη Σούδα, το λιμένα της Αλεξανδρουπόλεως, τα ελληνικά στρατιωτικά αεροδρόμια και τη σχεδιαζόμενη, σύμφωνα με τον πρέσβη κ. Πάϊατ, συντήρηση των πλοίων του 6ου Στόλου στα Ναυπηγεία Σύρου και Ελευσίνας, με ότι αυτό συνεπάγεται, για την άμυνα και ασφάλεια της χώρας μας.

 3. ΒΑΛΚΑΝΙΑ

α. Αλβανία

Στις 23 Ιουλίου το Κοινοβούλιο ενέκρινε τη συμφωνία στρατιωτικής συνεργασίας Αλβανίας-Τουρκίας, η οποία μεταξύ άλλων προβλέπει και την εγκατάσταση Ναυτικής Βάσεως από την Τουρκία στο Πασαλιμάνι στην Αυλώνα.
Την τελευταία εβδομάδα του Ιουνίου πραγματοποιήθηκαν στα Τίρανα και στα σύνορα με την Ελλάδα εκδηλώσεις για τη δήθεν «γενοκτονία» των Τσάμηδων.

β. Σκόπια

Τις εκλογές που έγιναν στις 16 Ιουνίου κέρδισε με μικρή διαφορά ο κ. Ζάεφ και στις 20 Αυγούστου σχημάτισε κυβέρνηση με το DUI, του οποίου ο αρχηγός κ. Αχμέτι, θα αναλάβει την πρωθυπουργία τις τελευταίες εκατό μέρες.

γ. Βουλγαρία

Στις 10 Ιουλίου Βουλγαρία και Κροατία έλαβαν από την ΕΕ προενταξιακό καθεστώς για ένταξη στο ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι θα γίνουν μέλη της Ευρωζώνης το ενωρίτερο το 2023.

δ. Σερβία

Στις 12 Ιουλίου επανελήφθη ο διάλογος, υπό την αιγίδα του ΟΗΕ μεταξύ Σερβίας και Κροατίας, που είχε διακοπεί το Νοέμβριο του 2018.
Στις 4 Σεπτεμβρίου ο πρόεδρος της Σερβίας κ. Βούτσις και Κοσσόβου κ. Χούτι, υπέγραψαν στο Λευκό Οίκο, επί παρουσία του κ. Τραμπ, συμφωνία οικονομικής συνεργασίας. Η συμφωνία προβλέπει επίσης τη μεταφορά της Σερβικής Πρεσβείας στο Ισραήλ από το Τελ Αβίβ στην Ιερουσαλήμ και την αναγνώριση από το Κόσσοβο του Ισραήλ.
Η ΕΕ αντέδρασε και προειδοποίησε τη Σερβία ότι η τυχόν μεταφορά της πρεσβείας της στην Ιερουσαλήμ θα έχει επιπτώσεις στην ενταξιακή της διαδικασία. Στις 9 Σεπτεμβρίου η Σερβία ακύρωσε τη συμμετοχή της στην άσκηση «Σλαβική αδελφότητα 2020» στην οποία θα συμμετείχαν και δυνάμεις από Ρωσία και Λευκορωσία, λόγω αφόρητων πιέσεων και απειλών από την ΕΕ. Ταυτόχρονα αποφάσισε το πάγωμα για ένα εξάμηνο της συμμετοχής της σε κοινές ασκήσεις με ξένους εταίρους.

ε. Κοσσυφοπέδιο

Στις 24 Ιουνίου ο Εισαγγελέας του Διεθνούς Δικαστηρίου άσκησε δίωξη κατά του προέδρου κ. Θάτσι για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.

4. ΤΟΥΡΚΙΑ

Ο κ. Ερντογάν, λόγω της στροφής προς τον ισλαμισμό και της οικονομικής κρίσης, έχει χάσει μεγάλο μέρος της επιρροής του στο εσωτερικό, που κυνηγάει ακόμη γκιουλενιστές. Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση το 48,6% των ερωτηθέντων είναι κατά της επανεκλογής του στην προεδρία, έναντι του 38,9% που ήταν το Μάϊο. Επίσης το 60,5% των νέων που τον ψήφισαν στις τελευταίες εκλογές τάσσεται κατά της μετατροπής της χώρας σε ισλαμική.
Στο εξωτερικό ευρίσκεται πλέον σε αντιπαράθεση με τις περισσότερες χώρες. Στο τελευταίο διάστημα :
- Οι ΗΠΑ, πλην του κ. Τραμπ, τον αντιμετωπίζουν με καχυποψία, λόγω των σχέσεών του με τον κ. Πούτιν, τις σχέσεις του με την τρομοκρατία και ιδιαίτερα τη Χαμάς της οποίας μέλη υπεδέχθη στην Άγκυρα και τις επικρίσεις του για τη συμφωνία Ισραήλ-Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων (ΗΑΕ) καθώς και για τη συνεργασία αμερικανικών εταιρειών με τους Κούρδους της Συρίας για την εκμετάλλευση των ενεργειακών αποθεμάτων ανατολικά του Ευφράτη.
- Οι σχέσεις του με τον κ. Πούτιν είναι συμφεροντολογικές. Ο κ. Πούτιν τον χρησιμοποιεί για να προκαλεί προβλήματα στο ΝΑΤΟ, αλλά τον επαναφέρει στην τάξη όταν υπερβαίνει τα εσκαμμένα, όπως έγινε στη Συρία, τη Λιβύη και προσφάτως στη διένεξη Αρμενίας – Αζερμπαϊτζάν, που τον υποχρέωσε όχι μόνο να μην εμπλακεί στη διαμάχη υπέρ του Αζερμπαϊτζάν, όπως απειλούσε αλλά και να αφήσει τη διαχείριση του θέματος εν λευκώ στη Ρωσία που στηρίζει την Αρμενία.
- Ευρίσκεται απέναντι από την ΕΕ, που τον καλεί να μη παραβιάζει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος και της Κύπρου και τον απειλεί με κυρώσεις.
Ιδιαίτερα κακές είναι οι σχέσεις του με τον κ. Μακρόν λόγω των δραστηριοτήτων της Τουρκίας στην Αν. Μεσόγειο, τη Λιβύη και τη Β. Αφρική, που αντιστρατεύονται τα συμφέροντα της Γαλλίας.
- Κακές είναι οι σχέσεις του και με όσους από τους εταίρους του ΝΑΤΟ υποστηρίζουν την Ελλάδα, απειλώντας τις χώρες που είναι μέλη της ΕΕ με το μεταναστευτικό και τις Βαλτικές με την παρακώλυση των σχεδίων της συμμαχίας για την ενίσχυσή τους έναντι της ρωσικής απειλής.

Εξ αιτίας όλων αυτών βρίσκεται σε διαρκή ένταση που τον οδηγεί στην εκφώνηση 2-3 πυρήνων λόγων κάθε μέρα προκειμένου να εκτονωθεί. Άλλωστε αυτό έκανε και κατά τις επαναληπτικές εκλογές της Κωνσταντινούπολης, που βρισκόταν σε δύσκολη επίσης θέση. Έχει μάθει όλα αυτά τα χρόνια να κερδίζει και όταν βλέπει ότι μπορεί να ηττηθεί τρομοκρατείται και χάνει τον έλεγχο.

Ο κ. Ερντογάν με την ισλαμοποίηση της Τουρκίας, με την επιδίωξη επικαιροποιήσεως της Συνθήκης της Λωζάννης και τη διείσδυσή του στα Βαλκάνια και τη Β. Αφρική (Λιβύη, Σομαλία, Τυνησία) σκοπεύει να καταστήσει την Τουρκία ηγέτιδα σ΄όλη την περιοχή και να είναι αυτός που θα την επαναφέρει στην πρώην οθωμανική δόξα της.
Με την μετατροπή της Αγ. Σοφίας σε τζαμί αποσκοπεί στην απομυθοποίηση του Κεμάλ, γιατί ως μουσείο ήταν το σύμβολο της εκκοσμικεύσεως της Τουρκίας, που τον πρόβαλε ως μεγάλο ηγέτη διεθνώς, ενώ ως τζαμί πιστεύει ότι θα προβάλει αυτόν. Το πιθανότερο είναι να μην πετύχει το στόχο του γιατί η διεθνής κοινότητα έχει αντιληφθεί τον τυχοδιωκτισμό του και θα αναγκάσει τους ισχυρούς να τον συντρίψου. Ελπίζω αυτό να γίνει σύντομα και να μην είναι αργά για τον ελληνισμό.

5. Ε.Ε.

α. Γερμανία

Στις 28 Ιουλίου η Γερμανία διέθεσε μία φρεγάτα στην επιχείρηση «ΕΙΡΗΝΗ» που ελέγχει την εφαρμογή του εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ για τη Λιβύη.
Στις 11 Αυγούστου η Γερμανία καταλόγισε παράνομες επαναπροωθήσεις μεταναστών από την Ελλάδα στην Τουρκία, οι οποίες έγιναν αντιληπτές από τα πληρώματα γερμανικών πολεμικών πλοίων που βρίσκονται στο Αιγαίο.
Στις 20 Αυγούστου ειδικά διαμορφωμένο αεροσκάφος μετέφερε τον Ρώσο Ναλβάνι, αντίπαλο του κ. Πούτιν, από τη Ρωσία στη Γερμανία για νοσηλεία και στις 3 Σεπτεμβρίου ανακοινώθηκε από τη Γερμανική κυβέρνηση ότι υπέστη απόπειρα δολοφονίας με το νευροτοξικό αέριο Novishok. Την επομένη άρχισαν πιέσεις προς την κ. Μέρκελ για την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία και την ακύρωση του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2, για τον οποίο εδέχετο πιέσεις και από τον κ. Τραμπ και ηρνείτο, ενώ τώρα το συζητάει.
β. Ισπανία

Στις 28 Αυγούστου ο υπουργός κ. Σαλβαδόρ Ίγια ανακοίνωσε ότι η εταιρεία Johnson & Johnson θα αρχίσει τις δοκιμές της φάσης 2 για το εμβόλιο κατά του Covid-19 στην Ισπανία, Ολλανδία και Γερμανία. Θα διαρκέσει 2 μήνες και θα περιλάβει 590 άτομα. Μέχρι τώρα 150 εμβόλια ετοιμάζονται σε όλο τον κόσμο, από τα οποία τα 30 δοκιμάζονται σε ανθρώπους.
Στις 25 Αυγούστου ο πρωθυπουργός κ. Σάντσεθ ανακοίνωσε τη χρησιμοποίηση του στρατού για την αντιμετώπιση του δευτέρου κύματος της πανδημίας που αντιμετωπίζει η χώρα.

γ. Γαλλία

Την 1η Ιουλίου ο Τούρκος πρέσβης στο Παρίσι κατήγγειλε τη Γαλλία ότι «κάνει τα στραβά μάτια» στην αποστολή όπλων στη Λιβύη από την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα που υποστηρίζουν τον Στρατάρχη κ. Χαφτάρ.
Την 1η Ιουλίου Γαλλία, Γερμανία και Βρετανία ανακοίνωσαν ότι αντιτίθενται στην προσάρτηση της Δυτικής Όχθης από το Ισραήλ.
Στις 3 Ιουλίου παρητήθη ο πρωθυπουργός κ. Φιγιόν και στη θέση του τοποθετήθηκε από τον κ. Μακρόν ο κ. Ζαν Καστέξ που διαχειρίστηκε την έξοδο από το lock down.
Στις 6 Αυγούστου και την 1η Σεπτεμβρίου ο κ Μακρόν επισκέφθηκε τη Βηρυτό και ανέλαβε δράση για την ανασυγκρότησή της (λεπτομέρειες στην παρ. 9δ Λίβανος).

δ. Βρετανία

Οι συζητήσεις με την ΕΕ δεν έχουν σημειώσει πρόοδο και οι δύο πλευρές προετοιμάζονται για έξοδο χωρίς εμπορική συμφωνία.
Στις 9 Σεπτεμβρίου ο κ. Τζόνσον κατέθεσε στη Βουλή νομοσχέδιο που παραβιάζει τη συμφωνία αποχώρησης από την ΕΕ, με την Κομισιόν να τον προειδοποιεί ότι η συμφωνία αποχώρησης δεν είναι ανοικτή σε διαπραγμάτευση.

6. ΗΠΑ

Συνεχίζεται η προεκλογική εκστρατεία στις ΗΠΑ, με τον υποψήφιο των Δημοκρατικών κ. Μπάϊντεν, που όρισε ως υποψήφιο αντιπρόεδρό του την αφροαμερικανίδα κ. Καμάλα Χάρις να προηγείται στις δημοσκοπήσεις με μικρή διαφορά. Εκείνο όμως που απασχολεί ιδιαίτερα την κοινή γνώμη είναι η τυχόν ανάμιξη της Ρωσίας και της Κίνας και η τυχόν αμφισβήτηση του αποτελέσματος από τον κ. Τραμπ σε περίπτωση που ηττηθεί όπως άφησε να υπονοηθεί με δηλώσεις του. Οδυνηρό πλήγμα για τον κ. Τραμπ αποτέλεσε η προδημοσίευση στις 20 Ιουνίου του βιβλίου του πρώην συμβούλου του εθνικής ασφαλείας κ. Μπόλτον, που τον χαρακτηρίζει αδαή, ανεξέλεγκτο και επικίνδυνο πρόεδρο. Επίσης τον κατηγορεί ότι ζήτησε από τον πρόεδρο της Κίνας να παρέμβει υπέρ του στις επόμενες εκλογές, με το άνοιγμα της κινεζικής αγοράς σε αμερικανικά προϊόντα, ότι προσπάθησε να εκβιάσει τους Ουκρανούς για να βλάψει τον κ. Μπάϊντεν και ότι παρενέβαινε στη δικαιοσύνη προς όφελος φίλων του αυταρχικών ηγετών, όπως ο κ. Ερντογάν.
Την 1η Ιουλίου ο κ. Τραμπ ενέκρινε τη μεταφορά 12.000 αμερικανών στρατιωτικών από τη Γερμανία στο Βέλγιο και την Ιταλία και της Ευρωπαϊκής Διοικήσεως από τη Στουτγάρδη επίσης στο Βέλγιο.
Σε μετωπική σύγκρουση εξελίσσεται η αντιπαράθεση του κ. Τραμπ με την Κίνα, λόγω των κυρώσεων για τον κορωναϊό και το Χονγκ Κονγκ, αλλά και τις αψιμαχίες, με τη διεξαγωγή ναυτικών ασκήσεων και από τις δύο χώρες στη Νότια Σινική Θάλασσα της οποίας το 90% διεκδικεί η Κίνα, με τη μία να κατηγορεί την άλλη ως υπεύθυνη για την κλιμάκωση της εντάσεως.
Στις 7 Ιουλίου ο κ. Τραμπ απέσυρε επίσημα τις ΗΠΑ από τον ΠΟΥ, τον πρόεδρο του οποίου ο κ. Πομπέο κατηγόρησε ότι εξαγοράστηκε από την Κίνα.
Στις 27 Ιουλίου η Γερμανία αρνήθηκε στον κ. Τραμπ την πρόσκληση που σχεδίαζε να κάνει στη Ρωσία για συμμετοχή στη G7, από την οποία έχει αποβληθεί από το 2014, λόγω της προσαρτήσεως της Κριμαίας.
Στις 20 Αυγούστου ο κ. Πομπέο ζήτησε από τον ΟΗΕ την παράταση όλων των κυρώσεων σε βάρος του Ιράν, που λήγουν ον Οκτώβριο με βάση τη διεθνή συμφωνία του 2015 (λοιπά ως παρ. 9γ Ιράν).
Στις 25 Αυγούστου ο λοιμοξιολόγος κ. Φάουστι, αντιδρώντας στις ανησυχίες επιστημόνων για την πίεση του κ. Τραμπ στον Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων να εγκρίνει εμβόλιο προ των εκλογών, προειδοποίησε ότι θα ήταν επικίνδυνο να γίνει αυτό πριν διαπιστωθεί, πέραν πάσης αμφισβητήσεως, ότι θα είναι αποτελεσματικό και ασφαλές.
Στις 27 Αυγούστου οι νεκροί από τον κορωνοϊό ξεπέρασαν τις 180.000 και σύμφωνα με το Πανεπιστήμιο της Ουάσιγκτον μέχρι την 1η Δεκεμβρίου θα έχουν φτάσει τις 300.000.

7. ΡΩΣΙΑ - ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ

Στο δημοψήφισμα της 1ης Ιουλίου οι Ρώσοι ενέκριναν με ποσοστό 77,9% τις αλλαγές στο Σύνταγμα, που επιτρέπουν στον κ. Πούτιν να διεκδικήσει 2 ακόμη θητείες και να παραμείνει στην εξουσία μέχρι το 2036.
Στις 11 Αυγούστου ο κ. Πούτιν ανακοίνωσε ότι εδόθη άδεια για την μαζική παρασκευή εμβολίου με την ονομασία Sputnik V το οποίο είναι αποτελεσματικό και ασφαλές.
Η διεθνής επιστημονική κοινότητα εξέφρασε τη δυσπιστία της, γιατί δεν ολοκληρώθηκαν οι κλινικές δοκιμές που έχουν καθοριστεί από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) και επέκρινε τον κ. Πούτιν ότι βάζει το εθνικό κύρος πάνω από την επιστήμη και την ασφάλεια.
Στις 8 Σεπτεμβρίου η ρωσική κυβέρνηση προέβη σε διάβημα προς τη Γερμανία για τις δηλώσεις της γερμανικής κυβερνήσεως περί δηλητηριάσεως του ηγέτη της ρωσικής αντιπολιτεύσεως κ. Ναβάνλι, ο οποίος νοσηλεύεται στη Γερμανία (λεπτομέρειες στην παρ. 6α Γερμανία). Η εκπρόσωπος του ρωσικού ΥΠΕΞ κ. Ζαχάροβα δήλωσε ότι το Βερολίνο εξυπηρετεί βρώμικη ατζέντα. Η Γερμανία, Γαλλία, Βρετανία και ο ΟΗΕ ζήτησαν από τη Ρωσία να συνεργαστεί σε ανεξάρτητη έρευνα. 

ΛΕΥΚΟΡΩΣΙΑ

Ταραχές έχουν ξεσπάσει στη Λευκορωσία αμέσως μετά τις προεδρικές εκλογές που κέρδισε για 6η φορά ο πρόεδρος κ. Λουκανέσκο, τον οποίο υποστηρίζει ο κ. Πούτιν.
Τις εκλογές κατήγγειλαν ως νόθες οι ΗΠΑ και η ΕΕ η οποία στις 19 Αυγούστου επέβαλε κυρώσεις σε πρόσωπα που ενεπλάκησαν στη νοθεία και στην καταστολή των διαδηλώσεων. Αυτός όμως, έχοντας την υποστήριξη του κ. Πούτιν, αρνείται την επανάληψη των εκλογών.

8 ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

α. Συρία

Στις 6 Σεπτεμβρίου έληξε η προθεσμία που είχε δοθεί στην Τουρκία από τη Ρωσία, με τη συμφωνία για εκεχειρία στην Ιντλίμπ, για απομάκρυνση των τρομοκρατών χωρίς αυτή να έχει υλοποιηθεί και τον Άσαντ να απειλεί με επιθετικές επιχειρήσεις για να τους εξαφανίσει, αλλά η Ρωσία να μη του το επιτρέπει.
Στις 11 Ιουνίου δημοσιεύτηκαν η ετήσια έκθεση του Στέϊτ Ντιπάρτμεντ για τη θρησκευτική ελευθερία και η έκθεση της επιτροπής για τη Διεθνή Θρησκευτική Ελευθερία του Κογκρέσου, στις οποίες αναφέρεται ότι η Τουρκία παραβιάζει τα δικαιώματα των θρησκευτικών μειονοτήτων στις περιοχές της Β. Συρίας που έχει καταλάβει και θα συνεχίσει να το κάνει αν δεν παρέμβουν οι ΗΠΑ για να τη σταματήσουν και ότι οι συνθήκες θρησκευτικής ελευθερίας στην Τουρκία παραμένουν ανησυχητικές.
Στις 7 Ιουλίου δημοσιεύθηκε έκθεση του ΟΗΕ, που αναφέρει ότι στο διάστημα από 1ης Νοεμβρίου 2019 μέχρι 30 Απριλίου 2020 διεπράχθησαν εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στην επαρχία Ιντλίμ από τις δυνάμεις του κ. Άσαντ και της Ρωσίας.
Στις 19 Ιουλίου διεξήχθησαν βουλευτικές εκλογές, οι τρίτες μετά την έναρξη της συγκρούσεως το 2011, που έχει προκαλέσει το θάνατο 380.000 ανθρώπων και τον εκτοπισμό εκατομμυρίων.
Στις 25 Αυγούστου η Δαμασκός κατηγόρησε την Τουρκία ότι χρησιμοποιεί το νερό ως όπλο εναντίον των Σύρων αμάχων στη μεθοριακή ζώνη των 120 χλμ που έχει καταλάβει από το 2019. Τον μήνα Αύγουστο οι βρύσες ήταν στεγνές επί 21 ημέρες, όχι λόγω λειψυδρίας αλλά γιατί οι Τούρκοι, που έχουν καταλάβει τον σταθμό Αλούκ, από τον οποίο υδροδοτούνται 460.000 άνθρωποι είχαν κλείσει τις βάνες.

β. Ισραήλ

Στις 16 Ιουνίου η Ελλάδα και το Ισραήλ υπέγραψαν κοινή διακήρυξη για θέματα ενεργειακής συνεργασίας. Σε ότι αφορά στον East Med τονίζεται ότι αποτελεί βιώσιμη στρατηγική και των δύο χωρών.
Την 1η Ιουλίου η Γαλλία, η Γερμανία και η Βρετανία εξέφρασαν την αντίθεσή τους στην προσάρτηση τμημάτων της κατεχόμενης Δυτικής Όχθης τονίζοντας ότι αυτό συνιστά παραβίαση του διεθνούς δικαίου.
Στις 12 Αυγούστου το Ισραήλ εξέφρασε με ανακοίνωσή του την πλήρη στήριξη στην Ελλάδα, στις θαλάσσιες ζώνες της και στο δικαίωμα καθορισμού της ΑΟΖ της.
Στις 13 Αυγούστου το Ισραήλ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) με τη μεσολάβηση του κ. Τραμπ, κατέληξαν σε μια ιστορική ειρηνευτική συμφωνία, που θα οδηγήσει σε πλήρη εξομάλυνση των διπλωματικών τους σχέσεων. Με βάση τη συμφωνία, το Ισραήλ θα αναστείλει την προσάρτηση των τμημάτων της Δυτικής Όχθης, που επρόκειτο να πραγματοποιήσει.
Στις 15 Σεπτεμβρίου υπεγράφη στην Ουάσιγκτον παρόμοια συμφωνία και με το Μπαχρέϊν ενώ αναμένεται να ακολουθήσει και με το Ομάν
Η Τουρκία, το Ιράν και η Χεζμπολάχ επέκριναν τα ΗΑΕ και το Μπαχρέϊν για τις συμφωνίες αλλά η διεθνής κοινότητα αντέδρασε θετικά, γιατί οι «Συμφωνίες του Αβραάμ» όπως ονομάστηκαν, μπορεί να συμβάλουν στην επανάληψη των ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων.

Το Ιράν αντιδρά γιατί με αυτή και όσες ακολουθήσουν θα διασπαστεί το αντι-ισραηλιτικό μέτωπο που προσπαθεί να δημιουργήσει και η Τουρκία, γιατί με αυτή ενισχύεται το Ισραήλ, που αυτή τη στιγμή είναι ο σοβαρότερος αντίπαλός της στην περιοχή και χάνεται η επιρροή της στον αραβικό κόσμο.

γ. Ιράν

Στις 19 Ιουνίου η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΙΑΕΑ) κάλεσε το Ιράν να επιτρέψει την πρόσβασή της σε δύο ύποπτες πρώην πυρηνικές εγκαταστάσεις.
Για την ενέργεια αυτή το Ιράν κατηγόρησε τη Γαλλία, τη Γερμανία και τη Βρετανία ότι είναι εξαρτήματα των κ.κ. Τραμπ και Νετανιάχου, αλλά στις 28 Αυγούστου δέχθηκε τον έλεγχο και η διένεξη τελείωσε.
Στις 20 Αυγούστου οι ΗΠΑ ζήτησαν από τον ΟΗΕ με επιστολή του ΥΠΕΞ κ. Πομπέο, την παράταση όλων των διεθνών κυρώσεων σε βάρος του Ιράν που λήγουν τον Οκτώβριο με βάση τη Διεθνή Συμφωνία για το πυρηνικό του πρόγραμμα παρόλο που έχουν αποχωρήσει από αυτή το 2018. Η Γερμανία, η Γαλλία και η Βρετανία διαφώνησαν γιατί δεν θεωρούν τις ΗΠΑ αντισυμβαλλόμενο μέρος λόγω της αποχωρήσεώς της. Ως ανύπαρκτο χαρακτήρισε το αίτημα και η Ρωσία.

δ. Λίβανος

Στις 4 Αυγούστου σημειώθηκε γιγαντιαία έκρηξη 275 τόνων νιτρικού αμμωνίου, που είχαν κατασχεθεί από καράβι και ήταν αποθηκευμένα στο λιμάνι της Βηρυτού. Σκοτώθηκαν 190 άτομα, τραυματίστηκαν πάνω από 5.000 και έμειναν άστεγοι πάνω από 300.000 άνθρωποι, εξ αιτίας των εκτεταμένων καταστροφών σε όλη σχεδόν την πόλη. Την επομένη, χιλιάδες κάτοικοι προέβησαν σε οργισμένες διαδηλώσεις και παραιτήθηκε η κυβέρνηση.
Την Βηρυτό επισκέφθηκε ο κ. Μακρόν, ο οποίος υπεσχέθη ότι η Γαλλία θα συμβάλει στην αποκατάσταση των ζημιών. Στις 9 Αυγούστου Μακρόν και ΟΗΕ διοργάνωσαν τηλεδιάσκεψη 30 αρχηγών κρατών οι οποίοι συνεισέφεραν πάνω από 250 εκατ. ευρώ για άμεση βοήθεια, ανάμεσα στους οποίους ήταν και ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Ο κ. Μακρόν με την ενέργειά του αυτή απέκλεισε την ανάμειξη της Τουρκίας και γι΄αυτό ο κ. Ερντογάν εξέφρασε τη δυσαρέσκειά του, κατηγορώντας τον για αποικιοκράτη.

9. ΛΙΒΥΗ
Στις 5 Ιουλίου και ενώ οι δυνάμεις του Σαράζ ετοιμάζονταν για την τελική επίθεση κατά της Σύρτης και της Τζούφρα, τελευταία προπύργια του κ. Χαφτάρ, άγνωστα μαχητικά αεροσκάφη, σύμφωνα με ανακοίνωση της κυβέρνησης Σαράζ, προσέβαλαν τη Βάση Αλ Ουατίγια στην οποία έδρευαν και τουρκικές δυνάμεις. Σύμφωνα με πληροφορίες που δεν διαψεύστηκαν, τα αεροσκάφη ήταν των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων με επιμελητειακή υποστήριξη της Γαλλίας. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το πάγωμα των επιχειρήσεων και την αποδοχή από τον Σαράζ της προτάσεως του προέδρου της Λιβυκής Βουλής κ. Σαλέχ για εκεχειρία, παρόλο που πριν την ηρνείτο.
Στις 21 Αυγούστου ανακοινώθηκε και από τις δύο πλευρές η συμφωνία για εκεχειρία, η οποία χαιρετίστηκε από ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσία, Αίγυπτο και Τουρκία. Δύο όμως ημέρες αργότερα την απέρριψε ο Στρατάρχης Χαφτάρ, αλλά οι επιχειρήσεις παραμένουν παγωμένες μέχρι σήμερα.
Η συμφωνία προβλέπει αποστρατικοποίηση της Σύρτης και ανάθεση της ασφαλείας της σε αστυνομική δύναμη, αποδεκτή και από τις δύο πλευρές, επαναλειτουργία των εγκαταστάσεων πετρελαίου, συγκρότηση εθνικής κυβερνήσεως και διεξαγωγή εθνικών εκλογών το Μάρτιο 2021. Δεν αντιμετωπίζει όμως άλλα σοβαρά προβλήματα όπως την απομάκρυνση των ξένων στρατευμάτων και των μισθοφόρων, τη διάλυση των πολιτοφυλακών και τη δημιουργία εθνικού στρατού κ.α. Για το λόγο αυτό θεωρείται απαραίτητη η παρουσία του Χαφτάρ, που εξακολουθεί να έχει την υποστήριξη της Αιγύπτου, της Γαλλίας, των Εμιράτων και της Ρωσίας.
Η Τουρκία δεν είναι απολύτως ικανοποιημένη, γιατί επιδίωκε μια λύση που θα κατίσχυε η κυβέρνηση του Σαράζ και θα της έδινε τη δυνατότητα να διατηρηθεί ενεργή η συμφωνία για την ΑΟΖ και η μόνιμη στρατιωτική της παρουσία. Γι΄αυτό ίσως να προσπαθήσει να την τορπιλίσει. Στην εκτίμηση αυτή οδηγεί και η καταγγελία του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ότι η Τουρκία συνεχίζει να στρατολογεί Σύρους μαχητές για τη Λιβύη.
Κατά πάσα πιθανότητα η συμφωνία θα μείνει ανενεργή με «παγωμένες συγκρούσεις». Αυτό θα έδινε τη δυνατότητα στους αντιμαχόμενους να ασκούν εξουσία στις περιοχές που ελέγχουν και στις δυνάμεις που εμπλέκονται να εξυπηρετούν τα συμφέροντά τους.

 10. ΑΣΙΑ


α. Κίνα

Στις 9 Ιουνίου ο κ. Πομπέο στην ομιλία του στη Σύνοδο για τη Δημοκρατία στην Κοπεγχάγη κάλεσε τους ευρωπαίους να σταματήσουν την εξάρτησή τους από την Κίνα, που θέλει να τους αναγκάσει να διαλέξουν μεταξύ αυτής και των ΗΠΑ.
Στις 30 Ιουνίου τέθηκε σε ισχύ ο νόμος για την επέκταση της κινεζικής δικαιοσύνης στην αυτόνομη επαρχία του Χονγκ Κονγκ που προκάλεσε βίαιες συγκρούσεις των κατοίκων της με την αστυνομία, αλλά και κυρώσεις από τις ΗΠΑ και τη Βρετανία.
Στις 11 Αυγούστου ο κ. Τραμπ δήλωσε ότι η σχέση του με τον κ. Τσινπίγκ έχει φθαρεί.
Στις 28 Αυγούστου οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις σε βάρος κινεζικών εταιρειών και υπευθύνων του κινεζικού κομμουνιστικού κόμματος.
Η ένταση στις σχέσεις της με τις ΗΠΑ εντείνονται διαρκώς (λοιπά ως παρ 5 ΗΠΑ).

β. Ινδία

Στις 28 Αυγούστου παρητήθη, για λόγους υγείας, ο κ. Σίνζο Άμπε, που υπήρξε ο μακροβιότερος πρωθυπουργός της χώρας.

γ. Β. Κορέα

Στις 4 Αυγούστου εμπιστευτική έκθεση ομάδος ειδικών του ΟΗΕ αναφέρει ότι η Β. Κορέα συνεχίζει το πυρηνικό της πρόγραμμα.
Στις 28 Αυγούστου ο κ. Κιμ επισκέφθηκε περιοχή της χώρας που είχε πληγεί από θεομηνία, διαψεύδοντας για μία ακόμη φορά τις φήμες, που προέρχονταν από τη Ν. Κορέα, ότι έπασχε από σοβαρή ασθένεια και ότι ήταν σε κώμα.

δ. Αφγανιστάν

Στις 12 Σεπτεμβρίου πραγματοποιήθηκε στη Ντόχα του Κατάρ, η έναρξη των ειρηνευτικών διαπραγματεύσεων μεταξύ εκπροσώπων της αφγανικής κυβερνήσεως και των ταλιμπάν, με την παρουσία του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ κ. Πομπέο. Οι συνομιλίες αναμένονται επίπονες λόγω των έντονων διαφορών των δύο πλευρών.

*Αντιστράτηγος ε.α., Επίτιμος Διοικητής 1ης Στρατιάς