1. ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ

α. Κυπριακό

α. Κύπρος

Στις 27-29 Απριλίου θα πραγματοποιηθεί στη Γενεύη άτυπη πενταμερής για το Κυπριακό, υπό την αιγίδα του ΓΓ/ΟΗΕ, προκειμένου να προσδιοριστεί, αν υπάρχει κοινό έδαφος για να διαπραγματευτούν τα δύο μέρη μια διαρκή λύση εντός ενός προβλεπτού ορίζοντα.
Οι δύο πλευρές προσέρχονται με εκ διαμέτρου αντίθετες θέσεις. Η τουρκική ισχυρίζεται ότι οι συζητήσεις για τη λύση της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, έχουν οδηγηθεί σε αδιέξοδο και γι΄αυτό οι νέες επίσημες συνομιλίες πρέπει να γίνουν με βάση τη λύση των δύο κρατών . Αντιθέτως η ελληνική πλευρά ισχυρίζεται ότι αυτές πρέπει να έχουν ως βάση μόνο τη Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία (ΔΔΟ) και να γίνουν στο πλαίσιο Γκουτιέρες, που κατετέθη στις αποτυχημένες συνομιλίες στο Κρος Μοντάνα το 2017, το οποίο προέβλεπε τη δημιουργία ενός κανονικού κράτους, χωρίς εγγυήσεις ασφαλείας και παρουσία ξένων στρατευμάτων.

Ο κ. Ερντογάν προτιμά τη λύση της Συνομοσπονδίας για να ελέγχει, μέσω της τουρκοκυπριακής κοινότητας, την αμυντική και εξωτερική πολιτική της Κυπριακής Δημοκρατίας, ώστε να μπορεί να προκαλεί προβλήματα στην ΕΕ και να την εκβιάζει. Προβάλει όμως τη λύση των δύο κρατών προκειμένου να διεκδικήσει, ως δήθεν συμβιβασμό, την λύση της Συνομοσπονδίας. Κάτω από αυτές τις συνθήκες η πενταμερής θα καταλήξει μάλλον σε αποτυχία. Παρά ταύτα η ελληνική πλευρά καλώς προσέρχεται στην πενταμερή, γιατί αν την ηρνήτο θα εξετίθετο στη διεθνή κοινότητα και θα έδινε τη δυνατότητα στην Τουρκία να την κατηγορεί ότι αποφεύγει το διάλογο και ότι τον υποστηρίζει προσχηματικά.

β. Ελληνοτουρκικές Σχέσεις

Στις 23 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε στην Κωνσταντινούπολη ο 61ος γύρος των διερευνητικών επαφών, χωρίς να ανακοινωθεί το περιεχόμενό τους. Ο 62ος γύρος θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα στις 16 Μαρτίου.
Ο κ. Ερντογάν επιμένει στη συζήτηση όλων των παράνομων διεκδικήσεων της Τουρκίας και όχι μόνο τη χάραξη της υφαλοκρηπίδος και της ΑΟΖ, που αποδέχεται η Ελλάδα και υιοθέτησε η ΕΕ στη Σύνοδο Κορυφής της 11-12 Δεκεμβρίου 2020. Παρόλο που απεδέχθη τις συνομιλίες, εξακολουθεί τη ρητορική πολεμική κατά της Ελλάδος, αλλά και των προκλήσεων, όπως η πραγματοποίηση ερευνών με το Ωκεανογραφικό πλοίο ΤΣΕΣΜΕ στα διεθνή ύδατα δυτικά Λήμνου-Σκύρου-Αγ Ευστρατίου και Μυτιλήνης από 21 Φεβρουαρίου έως 2 Μαρτίου, η διεξαγωγή στο Αιγαίο της αεροναυτικής ασκήσεως «Γαλάζια Πατρίδα» από 25 Φεβρουαρίου έως 7 Μαρτίου και η εργαλειοποίηση του προσφυγικού.
Θέματα τα οποία ενοχλούν τον κ. Ερντογάν είναι η διπλωματική επιτυχία της Ελλάδος να καταστήσει το πρόβλημα από ελληνοτουρκικό σε ευρωτουρκικό, οι τριμερείς συνεργασίες (3+1) με Κύπρο, Αίγυπτο και Ισραήλ, το φόρουμ «Φιλία» που συνήλθε στην Αθήνα στις 11 Φεβρουαρίου με τη συμμετοχή Ελλάδας, Κύπρου, Γαλλίας, Αιγύπτου, Μπαχρέϊν, Σαουδικής Αραβίας και Αραβικών Εμιράτων, το εξοπλιστικό πρόγραμμα των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων και η στρατιωτική συνεργασία με τη Γαλλία, της οποίας οι ναυτικές δυνάμεις συμμετέχουν συχνά σε κοινές ασκήσεις με τις ελληνικές στην Αν.Μεσόγειο.

Η μέχρι τώρα συμπεριφορά του κ. Ερντογάν δείχνει ότι η συναίνεσή του για τις διερευνητικές ήταν προσχηματική και έγινε για να αποφύγει τις κυρώσεις από την ΕΕ και για να δείξει στον κ. Μπάϊντεν και το Κογκρέσο, που τηρεί αυστηρή στάση απέναντί του, ότι σέβεται το Διεθνές Δίκαιο. Είναι δε σαφές ότι με τη ρητορική πολεμική και την ένταση στο Αιγαίο προσπαθεί να τορπιλίσει τις διερευνητικές και να χρεώσει την αποτυχία τους στην Ελλάδα. Τη στάση αυτή θα τηρήσει μέχρι τη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ στις 25-26 Μαρτίου και αφού αποφύγει τις κυρώσεις θα επανέλθει δριμύτερος σε χρόνο που θα κρίνει κατάλληλο.

Η ΕΕ, δυστυχώς δεν έχει σταθεί μέχρι τώρα στο ύψος της, λειτουργώντας με βάση τα συμφέροντα της Γερμανίας, η οποία θεωρεί ότι η Τουρκία ανήκει στη σφαίρα επιρροής της και ότι έχει κοινά συμφέρονται μαζί της. Ιδιαίτερα στηρίζεται σ΄αυτή για την αντιμετώπιση του προσφυγικού, γιατί εκτιμά ότι η Ελλάδα δεν θα μπορεί να αποτρέψει με επιτυχία ένα νέο κύμα προσφύγων δια του Αιγαίου, όπως έπραξε στον Έβρο. Για το λόγο αυτό επιδιώκει λύση των Ε/Τ διαφορών και του Κυπριακού με υποχωρήσεις της Ελλάδος και της Κύπρου. Με τη Γερμανία συντάσσονται η Ιταλία και η Ισπανία λόγω των τεραστίων επενδύσεων των Τραπεζών τους στην Τουρκία, που ανέρχονται σε 61,9 και 6,9 δις δολάρια ΗΠΑ αντιστοίχως. Την Ελλάδα στηρίζει η Γαλλία, λόγω συμπτώσεως των συμφερόντων τους, παρόλο που οι επενδύσεις των γαλλικών Τραπεζών ανέρχονται στα 23,4 δις δολάρια, γεγονός που ίσως μετρήσει σε βάρος της Ελλάδας κάποια στιγμή στο μέλλον. Ως εκ τούτου δεν αναμένεται στη Σύνοδο Κορυφής στις 25/26 Μαρτίου να επιβληθούν κυρώσεις στην Τουρκία.
Οι ΗΠΑ, με τον κ. Μπάϊντεν, θα διακόψουν τις προνομιακές σχέσεις του κ. Ερντογάν και θα τον πιέσουν για τους S-400 και την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ακόμη θα στηρίξουν τη θέση της ΕΕ για τις διερευνητικές και τις προκλήσεις στην Αν. Μεσόγειο και του ΟΗΕ για τη λύση της ΔΔΟ στο Κυπριακό, απορρίπτοντας τη λύση των δύο κρατών που ζητά η Τουρκία.
Μέσα σ΄αυτό το περιβάλλον η Ελλάδα πρέπει :
- Να συνεχίσει να αντιμετωπίζει με ψυχραιμία την τουρκική προκλητικότητα και να αποφεύγει τις παγίδες της Τουρκίας για να της χρεώσει την αποτυχία των διερευνητικών επαφών.
- Να επισπεύσει την ενίσχυση των Ενόπλων Δυνάμεων, γιατί ανεξαρτήτως της στάσεως της ΕΕ και των ΗΠΑ η Ελλάδα θα βρεθεί μόνη της, σε περίπτωση συγκρούσεως με την Τουρκία.
- Να ενισχύσει τις σχέσεις με όλες τις χώρες της περιοχής, που αντιλαμβάνονται πόσο επικίνδυνος είναι ο αναθεωρητισμός της Τουρκίας και η επιδίωξή της για πλήρη ηγεμονία στην Αν.Μεσόγειο.
- Να προσπαθήσει να πείσει την ΕΕ και τις ΗΠΑ, ότι χωρίς μια ισχυρή Ελλάδα η Ευρώπη και η Δύση θα είναι ευάλωτες, αν μια αντιδημοκρατική και αντιδυτική δύναμη, όπως η Τουρκία, αποκτήσει την ηγεμονία της περιοχής.

γ. Σχέσεις με Αίγυπτο - Ισραήλ

(1)Στις 18 Φεβρουαρίου το Υπουργείο Πετρελαίου της Αιγύπτου προκήρυξε για εκμετάλλευση «Θαλάσσια Οικόπεδα» μεταξύ των οποίων και ένα το οποίο χωρίζονταν από τον 28ο Μεσημβρινό και το ανατολικό τμήμα του εφάπτετο με τα νότια όρια της τουρκικής υφαλοκρηπίδας, όπως αυτά έχουν κατατεθεί στον ΟΗΕ το Νοέμβριο 2019. Αυτό έδωσε την ευκαιρία στον κ. Τσαβούσογλου να δηλώσει ότι δικαιώνονται οι θέσεις της Τουρκίας και ότι διεξάγονται μυστικές συζητήσεις με την Αίγυπτο και οριοθέτηση της ΑΟΖ. Ύστερα όμως από παρέμβαση της Ελλάδος, η Αίγυπτος τροποποίησε την προκήρυξη παραλείποντας το επίμαχο ανατολικό τμήμα του οικοπέδου, ώστε να μην προκαλούνται παρεξηγήσεις. Επιπλέον διέψευσε τις δηλώσεις του κ. Τσαβούσογλου για τις δήθεν μυστικές συνομιλίες, επανέλαβε ότι εξακολουθεί να απορρίπτει το τουρκολιβυκό μνημόνιο και επαναβεβαίωσε τη θέση της, ότι σε περίπτωση συζητήσεως με την Τουρκία για την οριοθέτηση της ΑΟΖ θα συμμετέχουν η Ελλάδα και η Κύπρος.
(2)Στις 22 Φεβρουαρίου οι Υπουργοί Ενέργειας της Αιγύπτου και του Ισραήλ συμφώνησαν κατ΄αρχήν για την κατασκευή αγωγού, που θα μεταφέρει το φυσικό αέριο από το κοίτασμα «Λεβιάθαν» στους σταθμούς υγροποιημένου αερίου LNG της Αιγύπτου και από εκεί με τάνκερ στην Ευρώπη.
Ο αγωγός αυτός :
• Θέτει σε δεύτερη μοίρα τον αγωγό East Med, χωρίς να τον ακυρώνει.
• Έχει τη δυνατότητα να επεκταθεί μέχρι την Κύπρο για τη διοχέτευση των τυχόν κοιτασμάτων αερίου της στην Ευρώπη μέσω Αιγύπτου.
• Δίνει τη δυνατότητα στην Ελλάδα να μετατραπεί σε κόμβο υποδοχής και προωθήσεως LNG προς την Ευρώπη με τους υπάρχοντες αγωγούς και κυρίως το σταθμό LNG στον λιμένα Αλεξανδρουπόλεως.
• Δίνει τέλος στις φιλοδοξίες της Τουρκίας να καταστεί κόμβος υποδοχής του φυσικού αερίου της Αν.Μεσογείου και προνομιακός διακινητής του στην Ευρώπη, μαζί με τη Ρωσία.

 2. ΒΑΛΚΑΝΙΑ

α. Σκόπια

Στις 14 Ιανουαρίου ο ΥΠΕΞ των Σκοπίων επισκέφθηκε την Ελλάδα και συναντήθηκε με τον Πρωθυπουργό και τον ΥΠΕΞ, οι οποίοι του ζήτησαν την πιστή εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών και τον ευχαρίστησαν για την ευθυγράμμιση των Σκοπίων στην κοινή θέση της ΕΕ απέναντι στην Τουρκία.
Στις 16 Φεβρουαρίου το Υπουργείο Δικαιοσύνης ανακοίνωσε ότι, με βάση τη Συμφωνία των Πρεσπών, οι εταιρείες που δεν σχετίζονται με το κράτος δύνανται να χρησιμοποιούν στα προϊόντα τους όρους όπως «Μακεδονία» και «Μακεδονικός» (μπράβο σ΄αυτούς που την υπέγραψαν και την ψήφισαν).
Στις 22 Φεβρουαρίου εκπρόσωπος του ελληνικού ΓΕΕΘΑ υπέγραψε με τα Σκόπια συμφωνία για την αμοιβαία προστασία ανταλλασσομένων διαβαθμισμένων πληροφοριών.

β. Αλβανία

Στις 6 Ιανουαρίου ο κ. Ράμα επισκέφθηκε την Τουρκία, όπου χρησιμοποίησε αντιευρωπαϊκή ρητορική δίπλα από τον κ. Ερντογάν, προκαλώντας τη δυσφορία της ΕΕ.
Στις 8 Ιανουαρίου ο κ. Ράμα επισκέφθηκε την Ελλάδα, προερχόμενος από την Τουρκία, η οποία τον παρουσίασε ως δήθεν μεσολαβητή με την Ελλάδα, προκειμένου να ενισχύσει το προφίλ του εν όψει των εκλογών του Απριλίου.

γ. Βουλγαρία

Ο κ. Μπορίσοφ τάχθηκε κατά της επιβολής κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας στη Σύνοδο Κορυφής στις 11-12 Δεκεμβρίου.
Νέα αντιπαράθεση μεταξύ Βουλγαρίας και Σκοπίων, προκάλεσαν οι δηλώσεις του προέδρου της Βουλγαρικής Βουλής στις 2 Μαρτίου, ότι πολίτες της Β.Μακεδονίας, που προσδιορίζονται ως Βούλγαροι, υφίστανται διώξεις.

δ. Σερβία – Κόσσοβο

Στις 7 Φεβρουαρίου ο κ. Μπάϊντεν με επιστολή του προς τον κ. Βούτσιτς τον προτρέπει να κάνει τολμηρά βήματα για την εξομάλυνση των σχέσεων με το Κόσσοβο, προκαλώντας προβληματισμό στη Σερβία, που ερμήνευσε την προτροπή του, ως επάνοδο των ΗΠΑ στις πιέσεις για την επίλυση του ζητήματος σε βάρος της Σερβίας.
Στις 14 Φεβρουαρίου έγιναν εκλογές στο Κόσσοβο τις οποίες κέρδισε το αριστερό, μεταρρυθμιστικό κόμμα του κ. Αλμπίν Κούρτη, του οποίου οι οπαδοί αναμένουν να δώσει τέλος στην κυριαρχία των βαρόνων του UCK, που κατηγορούνται για διαφθορά και στείρο αντισερβικό εθνικισμό. Στη νέα κυβέρνηση συμμετέχει και το κόμμα της σερβικής μειονότητας.

3. ΤΟΥΡΚΙΑ

α. Εσωτερική Κατάσταση

Συνεχίζονται οι διώξεις, οι φυλακίσεις και οι καταδίκες εναντίον κάθε αντιφρονούντος, και όχι μόνο των γκιουλενιστών, παρά τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και τις επικρίσεις των ΗΠΑ και της ΕΕ.
Στις 2 Μαρτίου ο αντιπρόεδρος του ΑΚΡ προανήγγειλε άρση της ασυλίας των βουλευτών του φιλοκουρδικού κόμματος HPD και στη συνέχεια απαγόρευσή του.
Συνεχίζονται οι κινητοποιήσεις των φοιτητών, που ξεκίνησαν στις αρχές Ιανουαρίου λόγω του διορισμού στο Πανεπιστήμιο του Βοσπόρου ως πρυτάνεως φίλου του κ. Ερντογάν, που δεν είναι αποδεκτός και τείνουν να εξελιχθούν σε κίνημα ευρύτερης κοινωνικής διαμαρτυρίας.
Στις 3 Μαρτίου ο κ. Ερντογάν, σε εκδήλωση στο Προεδρικό Μέγαρο, ανακοίνωσε ότι θα ενισχύσει το δικαίωμα δίκαιης δίκης και της ελευθερίας έκφρασης.

Η εξαγγελία αυτή είναι προσχηματική και έγινε για να ικανοποιήσει τον κ. Μπάϊντεν, που κατηγορεί την Τουρκία για καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο κ. Ερντογάν, παρά τις όποιες εξαγγελίες, θα συνεχίσει την κατάργηση του κράτους δικαίου, όσο η Διεθνής Κοινότητα και κυρίως οι ΗΠΑ και η ΕΕ περιορίζονται μόνο σε κριτική και συστάσεις.

Στις 10 Φεβρουαρίου ο τουρκικός στρατός προέβη σε επιχείρηση στο Β.Ιράκ για την απελευθέρωση 13 Τούρκων στρατιωτικών και αστυνομικών που εκρατούντο από το ΡΚΚ, η οποία όχι μόνο απέτυχε, αλλά είχε ως αποτέλεσμα την εκτέλεση από τους Κούρδους όλων των κρατουμένων. Η αποτυχία χρεώνεται στον ΥΕΘΑ κ. Ακάρ, που ήταν και ο εμπνευστής της.

β. Εξωτερικές Σχέσεις

(1)Με ΕΕ – ΗΠΑ :
Ο κ. Ερντογάν προκειμένου να ανατρέψει το δυσμενές διεθνές κλίμα, που έχουν προκαλέσει οι προκλήσεις του με την ανοχή του κ. Τραμπ, έχει αποδυθεί σε μια εκστρατεία γοητείας προς την ΕΕ και τις ΗΠΑ με τη συνδρομή της Γερμανίας, που βρίσκει κάθε φορά τρόπους να προστατεύει την Τουρκία στα πλαίσια της ΕΕ και να αποτρέπει την επιβολή κυρώσεων σε βάρος της.
Στο πλαίσιο αυτό :
• Συμφώνησε για την επανάληψη των διερευνητικών επαφών, αλλά κάνει ότι μπορεί για να τις τορπιλίσει και να χρεώσει την ευθύνη στην Ελλάδα.
• Διεμήνυσε στους ευρωπαίους, που μέχρι τότε εξύβριζε, ότι η θέση της Τουρκίας είναι στην ΕΕ.
• Είχε, με πρωτοβουλία του τηλεφωνική επαφή με τον κ. Μακρόν, που εξύβριζε και απειλούσε τον ίδιο και τη Γαλλία, για να του ζητήσει αποκατάσταση των σχέσεών τους και συνεργασία στα πλαίσια του ΝΑΤΟ.
• Έκανε ανοίγματα φιλίας προς τις ΗΠΑ και προσωπικά προς τον κ. Μπάϊντεν, που συνεχάρη καθυστερημένα, χωρίς όμως επιτυχία. Όπως προέκυψε από το τηλεφώνημα του ΥΠΕΞ των ΗΠΑ κ. Μπλίνκεν προς τον κ. Τσαβούσογλου στις 15 Φεβρουαρίου, οι ΗΠΑ επικρίνουν την Τουρκία για τη στάση της έναντι των Κούρδων της Συρίας, τους ρωσικούς πυραύλους S-400, την κατάργηση του Κράτους Δικαίου και τις προκλήσεις στην Αν.Μεσόγειο. Πιο σκληρή στάση τηρούν η Γερουσία και η Βουλή, που ανάγκασαν τον κ. Τραμπ να επιβάλει κυρώσεις στις 15 Δεκεμβρίου 2020 για τους S-400 και πιέζουν τους κ.κ. Μπάϊντεν και Μπλίνκεν να αναπροσαρμόσουν τις σχέσεις με την Τουρκία.

Η στάση του κ. Μπάϊντεν έχει φέρει σε δύσκολη θέση τον κ. Ερντογάν, γιατί βλέπει ότι το όραμά του, να καταστήσει την Τουρκία επικυρίαρχη δύναμη στη Μεσόγειο με τις Ε.Δ. που δημιούργησε, θα παραμείνει απραγματοποίητο, γιατί αυτές θα καταστούν ανίσχυρες χωρίς τον ανεφοδιασμό τους από τις ΗΠΑ.
Αυτό έχει προκαλέσει μεγάλο εκνευρισμό στον κ. Ερντογάν, ο οποίος για να εκτονωθεί πραγματοποιεί 2-3 ομιλίες την ημέρα κατηγορώντας και υβρίζοντας όσους τον επικρίνουν.

(2)Με Ρωσία :
• Η σύσφιξη των σχέσεων διευρύνεται, παρά την επιβολή των κυρώσεων από τις ΗΠΑ, όπως δήλωσαν στις 29 Δεκεμβρίου οι κ.κ. Λαβρόφ και Τσαβούσογλου, που συναντήθηκαν στο Σότσι της Ρωσίας.
• Οι κ.κ. Πούτιν και Ερντογάν, σε επανειλημμένες τηλεφωνικές συνομιλίες, συζήτησαν για τη συνεργασία τους στη Συρία, τη Λιβύη, το Ναγκόρνο Καραμπάχ και την ενέργεια.
• Στις 10 Μαρτίου ο κ. Πούτιν μαζί με τον κ. Ερντογάν θεμελίωσαν μέσω τηλεσύσκεψης τον τρίτο αντιδραστήρα του πυρηνικού σταθμού στο Ακουγιού, ο οποίος όπως υποστηρίζουν πολλοί θα δώσει τη δυνατότητα στην Τουρκία να αναπτύξει τεχνολογία για παραγωγή ΠΟ.

(3)Με Συρία, Λιβύη, Αίγυπτο και άλλες χώρες, όπως στις οικείες παραγράφους.

4. Ε.Ε.

α. Γενικά

Η ΕΕ όπως και οι ΗΠΑ, δεν μπήκαν στο παιχνίδι της διπλωματίας, του εμβολίου όπως έκαναν η Ρωσία και η Κίνα. Αντιθέτως έδωσαν προτεραιότητα στον εμβολιασμό των πληθυσμών τους και την ενίσχυση των πρωτοβουλίας CONAX του ΠΟΥ για τον εμβολιασμό των φτωχοτέρων χωρών με 140 εκατ. εμβόλια η ΕΕ και 4 εκατ. δολ. οι ΗΠΑ σε πρώτη φάση.
Σφοδρές επικρίσεις δέχθηκε η Κομισιόν εξ αιτίας της μη έγκαιρης προμήθειας εμβολίων και την απρονοησία της να καλύψει και τις υπό ένταξη χώρες των Βαλκανίων, τις οποίες έσπευσε να καλύψει η Ρωσία αλλά και της μη αντιδράσεως του Ύπατου Εκπροσώπου Εξωτερικής Πολιτικής κ. Μπορέλ, ο οποίος αποδέχθηκε αδιαμαρτύρητα τον κ. Λαβρόφ, κατά την κοινή συνέντευξη τους στη Μόσχα στις 5 Φεβρουαρίου, να χαρακτηρίζει την ΕΕ «αναξιόπιστο εταίρο» και να την κατηγορεί για «αλαζονεία».
Στις 22 Φεβρουαρίου το Συμβούλιο των ΥΠΕΞ αποφάσισε την επιβολή κυρώσεων στη Ρωσία, λόγω της νέας φυλακίσεως του κ. Ναβάλνι

β. Σχέσεις με ΗΠΑ

Ο κ. Μπάϊντεν έχει επιλέξει την ΕΕ ως προνομιακό εταίρο, αλλά της ζητά τη συγκρότηση κοινού μετώπου απέναντι στην Κίνα και τη Ρωσία. Αυτό θα προκαλέσει τριβές γιατί η ΕΕ έχει αναπτύξει οικονομικές σχέσεις μαζί τους και θα είναι δύσκολο να τις διακόψει. Ήδη η Γερμανία, η Αυστρία και άλλες χώρες έχουν ταχθεί με τη συνέχιση της κατασκευής του αγωγού φυσικού αερίου STREAM 2, του οποίου οι ΗΠΑ ζητούν την κατάργηση.

γ. Γερμανία

Στις 3 Ιανουαρίου η Γερμανία πώλησε στρατιωτικούς εξοπλισμούς ύψους 1 δις ευρώ στην Τουρκία και το Κατάρ.
Στις 9 Ιανουαρίου η κυβέρνηση επιβεβαίωσε δημοσιεύματα, περί επιδιώξεως στελεχών των τουρκικών γκρίζων λύκων να εισδύσουν στα πολιτικά κόμματα της Γερμανίας.
Στις 3 Φεβρουαρίου η γερμανική Βουλή ενέκρινε δύο ψηφίσματα με τα οποία αιτείται η επιβολή εμπάργκο όπλων στην Τουρκία.

δ. Γαλλία

Στις 26 Φεβρουαρίου η ευρωπαϊκή ιστοσελίδα Politico δημοσίευσε δημοσκοπήσεις, σύμφωνα με τις οποίες η κ. Λεπέν θα κερδίσει στον α΄γύρο των προεδρικών εκλογών το 2022, λόγω της αποτυχημένης αντιμετωπίσεως της πανδημίας από τον κ. Μακρόν. Σύμφωνα δε με δηλώσεις του Υπουργού Οικονομικών έχει πολλές πιθανότητες να εκλεγεί και πρόεδρος.
Την 1η Μαρτίου ο πρώην πρόεδρος κ. Σαρκοζί καταδικάστηκε σε τριετή φυλάκιση με αναστολή για διαφθορά.
Στις 3 Μαρτίου η γαλλική κυβέρνηση διέταξε τη διάλυση ακροδεξιάς οργάνωσης, κατηγορουμένης για ρητορική μίσους και πράξεις βίας.
Ο κ. Ερντογάν, παρά τις συνεχείς ύβρεις κατά της Γαλλίας και του κ. Μακρόν, επεδίωξε επαφή μαζί του, η οποία πραγματοποιήθηκε σε τηλεδιάσκεψη στις 2 Μαρτίου. Σύμφωνα με ανακοίνωση της Τουρκικής Προεδρίας του επεσήμανε ότι οι καλές σχέσεις των δύο χωρών έχουν τεράστιες δυνατότητες και μπορούν να συμβάλουν στην σταθερότητα με Καύκασο, Μ.Α. και Αφρική.

Αυτό δείχνει τη δυσχερή θέση στην οποία βρίσκεται ο κ. Ερντογάν βρίζοντας και παρακαλώντας συγχρόνως.

ε. Ιταλία

Στις 13 Φεβρουαρίου ορκίστηκε η νέα κυβέρνηση με πρωθυπουργό τον πρώην πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας κ. Ντράγκι, μετά την ανατροπή της κυβερνήσεως του κ. Κόντε από τον κ. Ρέντσι.

στ. Ουγγαρία

Στις 3 Μαρτίου ο πρωθυπουργός κ. Ορμπάν, απέσυρε το κόμμα του από το ευρωπαϊκό ΕΛΚ, διαβλέποντας τη βεβαία απομάκρυνσή του από αυτό.

5. ΗΠΑ

α. Εσωτερικό

Στις 21 Ιανουαρίου ορκίστηκε ο κ. Μπάϊντεν ως ο 46ος πρόεδρος των ΗΠΑ, χωρίς την παρουσία του κ. Τραμπ, ο οποίος χαρακτηρίστηκε ως ο χειρότερος πρόεδρος όλων των εποχών, γιατί με όσα έπραξε για την ακύρωση της εκλογής του κ. Μπάϊντεν, με αποκορύφωμα την εισβολή των οπαδών του στο Καπιτώλειο στις 6 Ιανουαρίου, που συνεδρίαζε η Γερουσία για την επικύρωση του αποτελέσματος, άφησε την Αμερική διχασμένη και τον τραμπισμό επικυρίαρχο στους ρεπουμπλικάνους. Στην πρώτη του συνέντευξη μετά την αποχώρηση από την προεδρία, που έδωσε την 1η Μαρτίου, διέψευσε τις φήμες ότι θα ιδρύσει νέο κόμμα και άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο να διεκδικήσει και πάλι την προεδρία το 2024 με το κόμμα των ρεπουμπλικανών, του οποίου ζήτησε την κάθαρση από τους βουλευτές και γερουσιαστές που τον επέκριναν για τη στάση του μετά τις εκλογές.
Προ αυτής της χαώδους καταστάσεως ο κ. Μπάϊντεν ανέλαβε προσπάθεια για την επανένωση του αμερικανικού λαού και την αποκατάσταση του κύρους των ΗΠΑ, που καταρακώθηκε με την εισβολή στο Καπιτώλειο. Ακολούθως έδωσε προτεραιότητα στην αντιμετώπιση της πανδημίας και την ενίσχυση των φτωχοτέρων με την λήψη κοινωνικών και οικονομικών μέτρων.

β. Εξωτερική Πολιτική

Με τον κ. Μπάϊντεν οι ΗΠΑ :
- Θα επανέλθουν στο δρόμο της διπλωματίας, των συμμαχιών και των Διεθνών Οργανισμών. Ήδη επέστρεψαν στη Συμφωνία για την Κλιματική Αλλαγή και στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ).
- Θα αναδείξει την ΕΕ σε προνομιακό εταίρο και θα ενισχύσει το ρόλο του ΝΑΤΟ.
- Θα τηρήσει σκληρή στάση έναντι της Κίνας την οποία θεωρεί ως το μεγαλύτερο κίνδυνο για τις ΗΠΑ στους τομείς της οικονομίας και τεχνολογίας.
- Θα σκληρύνει τη στάση έναντι της Β.Κορέας και του Κιμ.
- Θα σκληρύνει τη στάση έναντι της Ρωσίας, αλλά θα συνεργαστεί μαζί της για τον έλεγχο των ΠΟ. Ήδη υπεγράφη πενταετής παράταση της Start 2.
- Θα πραγματοποιήσει στροφή στη ΜΑ (Παλαιστινιακό, διάλογος με Ιράν, Κούρδοι Συρίας, χώρες Κόλπου)
- Θα προσπαθήσει να επαναφέρει την Τουρκία στη Δύση πιέζοντάς την όμως για τους S-400 και το Κράτος Δικαίου.
- Θα συνεχίσει τη στρατηγική συνεργασία με την Ελλάδα. Αυτό όμως δεν πρέπει να καθησυχάζει την Ελλάδα, γιατί δεν γνωρίζουμε πως θα συμπεριφερθεί σε περίπτωση συγκρούσεως με την Τουρκία.

(Λεπτομέρειες στις οικείες παραγράφους)

6. ΒΡΕΤΑΝΙΑ

Στις 31 Δεκεμβρίου υπεγράφη η συμφωνία μεταξύ ΕΕ και Βρετανίας για την μετά brexit εποχή.
Στις 4 Ιανουαρίου το αγγλικό Economist και το γερμανικό Guardian κατηγόρησαν τον κ. Τζόνσον ότι υπέγραψε στις 29 Δεκεμβρίου εμπορική συμφωνία με την Τουρκία, παραβλέποντας την κατάργηση του κράτους δικαίου από τον κ. Ερντογάν.
Στις 23 Ιανουαρίου πραγματοποιήθηκε η πρώτη τηλεφωνική συνομιλία Μπάϊντεν και Τζόνσον. Σε αυτή ο κ. Τζόνσον, παρόλο που ο κ. Μπάϊντεν τον είχε αποκαλέσει προεκλογικά κλώνο του Τραμπ, τον διαβεβαίωσε ότι θα στηρίξει την πολιτική του έναντι Κίνας και Ρωσίας και ότι θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της Βρετανίας στο ΝΑΤΟ.

7. ΡΩΣΙΑ

Η Ρωσία έχει επενδύσει στο εμβόλιο Sputnik V τη διεθνή της προβολή και γι΄αυτό του έδωσε το όνομα των πρώτων δορυφόρων της και το ανακοίνωσε πριν ολοκληρωθούν οι δοκιμές της τρίτης φάσης για να έχει την πρωτιά. Ακόμη το μοίρασε δωρεάν σε πολλές χώρες, παρόλο που η παραγωγικότητά της δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες του πληθυσμού της, για να δείξει ότι έχει πληγεί πιο λίγο από την πανδημία από τις ΗΠΑ και ότι είναι αποτελεσματικότερη στο πεδίο της επιστήμης από αυτές και την Ευρώπη.
Σε ρήξη έχουν οδηγηθεί οι σχέσεις της Ρωσίας με την ΕΕ και τις ΗΠΑ εξ αιτίας της νέας φυλακίσεως του κ. Ναλβάνι αμέσως μετά την επιστροφή του από τη Γερμανία όπου νοσηλεύτηκε λόγω δηλητηριάσεώς του, την οποία η Δύση αποδίδει στον κ. Πούτιν. Στις 3 Μαρτίου ΗΠΑ και ΕΕ επέβαλαν και κυρώσεις στη Ρωσία γι΄αυτό το θέμα.
Ο κ. Μπάϊντεν κατέστησε γνωστό στον κ. Πούτιν, κατά την τηλεφωνική τους επικοινωνία στις 26 Ιανουαρίου, ότι θα τηρήσει σκληρή στάση έναντι της Ρωσίας για το θέμα του Ναλβάνι, την επιθετικότητα στην Ουκρανία και την κατασκευή του αγωγού Nord Stream 2.
Στις 3 Φεβρουαρίου Ρωσία και ΗΠΑ υπέγραψαν πενταετή παράταση της Συμφωνίας Start 2 για τον έλεγχο των ΠΟ.
Στις 12 Φεβρουαρίου το Στέϊτ Ντιπάρτμεντ ανακοίνωσε ότι οι ΗΠΑ θα χρησιμοποιήσουν όλα τα εργαλεία για την κατάργηση του αγωγού Nord Stream 2. Μέχρι τώρα 18 ευρωπαϊκές κατασκευαστικές εταιρείες έχουν αποχωρήσει λόγω των απειλών των ΗΠΑ. Η Γερμανία, η Αυστρία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες επιμένουν στην κατασκευή του, ενώ η Γαλλία δηλώνει ότι αυτό είναι θέμα της Γερμανίας.
Στις 12 Ιανουαρίου ο κ. Πούτιν συναντήθηκε με τους προέδρους του Αζερμπαϊτζάν κ. Αλίεφ και της Αρμενίας κ. Πασινιάν, οι οποίοι επιβεβαίωσαν την θέλησή τους για την εξομάλυνση των σχέσεων των χωρών τους.
Στις 25 Φεβρουαρίου ο κ. Πασινιάν κατήγγειλε απόπειρα στρατιωτικού πραξικοπήματος, εξ αιτίας του αιτήματος 40 αξιωματικών να εγκαταλείψει την εξουσία, ανακοινώνοντας ταυτοχρόνως και την καθαίρεση του Αρχηγού των Ενόπλων Δυνάμεων.

8 ΜΕΣΗ ΑΝΑΤΟΛΗ

α. Ισραήλ - Παλαιστίνη

Στις 23 Μαρτίου θα διεξαχθούν πρόωρες εκλογές, κατόπιν της καταψηφίσεως του προϋπολογισμού από την Κνεσέτ και τη διάλυσή της από τον πρόεδρο.
Στις 17 Φεβρουαρίου ο κ. Μπάϊντεν συνομίλησε τηλεφωνικά με τον κ. Νετανιάχου. Σύμφωνα με τις μέχρι τώρα δηλώσεις τόσο του κ. Μπάϊντεν, όσο και του ΥΠΕΞ κ. Μπλίνκεν οι ΗΠΑ θα αλλάξουν την πολιτική του κ. Τραμπ και συγκεκριμένα :
• Θα υποστηρίξουν τη λύση των δύο κρατών.
• Θα αποκαταστήσουν τις σχέσεις με την Παλαιστινιακή αρχή και θα επαναλάβουν την οικονομική ενίσχυσή της.
• Θα διατηρήσουν την Πρεσβεία τους στην Ιερουσαλήμ.
• Θα επανεξετάσουν τη διατήρηση των υψωμάτων Γκολάν, παρόλο που τα θεωρούν σημαντικά για την ασφάλεια του Ισραήλ, σε περίπτωση που αλλάξει η κατάσταση στη Συρία.

Η Παλαιστινιακή Αρχή, λόγω μη χορηγήσεως εμβολίων από το Ισραήλ υπέγραψε συμφωνία με τη Μόσχα για την αγορά 4 εκατ. Sputnik V και με την Astra Zeneka για 2 εκατ. εμβολίων.

β. Συρία

Στις 9 Φεβρουαρίου το Πεντάγωνο ανακοίνωσε ότι με απόφαση του κ. Μπάϊντεν τα αμερικανικά στρατεύματα θα παραμείνουν στη Συρία για τη συνέχιση των επιχειρήσεων κατά του ΙSIS και όχι μόνο για την προστασία των πετρελαιοπηγών, όπως επί Τραμπ.
Στις 28 Φεβρουαρίου ύστερα από απόφαση του κ. Μπάϊντεν αμερικανικές δυνάμεις εξαπέλυσαν αεροπορικές επιθέσεις εναντίον στόχων παραστρατιωτικών οργανώσεων, που υποστηρίζει το Ιράν, σε αντίποινα για τις ιρανικές επιθέσεις εναντίον Αμερικανών στο Ιράκ.

Αυτά σηματοδοτούν ότι οι ΗΠΑ αναλαμβάνουν και πάλι ενεργό ρόλο στη Συρία.

Στις 5 Μαρτίου πραγματοποιήθηκαν πυραυλικές επιθέσεις από συριακές και ρωσικές δυνάμεις σε διυλιστήρια πετρελαίου στην περιοχή Τζαραμπλούς στη Συρία, που ελέγχεται από τις τουρκικές δυνάμεις και στις 11 Μαρτίου αναχαιτίστηκαν πύραυλοι που εκτοξεύθηκαν από την περιοχή Ιντλίμπ που ελέγχουν οι τρομοκράτες εναντίον της ρωσικής αεροπορικής βάσης Χμέϊμιμ.

9. ΛΙΒΥΗ
Στις 5 Φεβρουαρίου οι εκπρόσωποι των παρατάξεων της Λιβύης που συναντήθηκαν στη Γενεύη υπό την αιγίδα του ΟΗΕ εξέλεξαν, με ψηφοφορία, τον μεγάλο επιχειρηματία Ντμπεϊμπά ως πρωθυπουργό μεταβατικής κυβερνήσεως μέχρι τον Δεκέμβριο που θα πραγματοποιηθούν εκλογές και ως πρόεδρο του τριμερούς προεδρικού συμβουλίου τον διπλωμάτη κ. Μένφι, πρώην πρέσβη της Λιβύης στην Αθήνα.
Στις 11 Φεβρουαρίου ο κ. Ερντογάν, απαντώντας στις συστάσεις του ΟΗΕ, των ΗΠΑ και της ΕΕ για άμεση αποχώρηση των ξένων στρατευμάτων, δήλωσε ότι οι τουρκικές δυνάμεις θα παραμείνουν στη Λιβύη όσο ισχύει η στρατιωτική συμφωνία Τουρκίας-Λιβύης και δεν το ζητά η λιβυκή κυβέρνηση.
Σύμφωνα με δημοσιεύματα του Guardian στις 2 Μαρτίου και του Γαλλικού Πρακτορείου Ειδήσεων στις 3 Μαρτίου, έρευνα που πραγματοποίησε ο ΟΗΕ, επιβεβαιώνει τις φήμες ότι ο πρσωρινός πρωθυπουργός εξελέγη με δωροδοκία εκλεκτόρων, γεγονός που ίσως δρομολογήσει εξελίξεις.
Στις 10 Μαρτίου ο μεταβατικός πρωθυπουργός δήλωσε ότι θα σεβαστεί τις συμφωνίες με την Τουρκία. Ο ίδιος, όπως αποκάλυψε στις 5 Μαρτίου το Middle East Eye, είχε επισκεφθεί μυστικά τον κ. Ερντογάν αμέσως μετά την εκλογή του.

 10. ΑΣΙΑ

α. Κίνα

Η Κίνα, για διπλωματικούς λόγους, έδωσε προτεραιότητα στην χορήγηση δωρεάν του εμβολίου σε διάφορες χώρες σε βάρος του πληθυσμού της. Γι΄αυτό το χορήγησε σε χώρες, των οποίων προσβλέπει τη συνεργασία για το νέο δρόμο του μεταξιού, αλλά και σε χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Ασίας για αντιπερισπασμό προς τις ΗΠΑ.
Ο κ. Μπάϊντεν, στην τηλεφωνική επικοινωνία που είχε με τον κ. Σι στις 11 Φεβρουαρίου, κατηγόρησε την Κίνα για την άδικη και καταχρηστική πολιτική της στο πεδίο του οικονομικού ανταγωνισμού, για την επιθετική στάση έναντι της Ταϊβάν, για την κατάσταση στο Χονγκ Κογκ και την καταπάτηση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο κ. Σι από την πλευρά του απάντησε ότι μία αντιπαράθεση θα ήταν καταστροφική και του ζήτησε να σεβαστούν οι ΗΠΑ την κυριαρχία στην περιοχή και να συνεργαστούν μαζί της.

Ο κ. Μπάϊντεν θεωρεί ότι ο κύριος αντίπαλος των ΗΠΑ είναι η Κίνα και γι΄αυτό θα τηρήσει αυστηρή στάση απέναντί της, όχι όμως ψυχροπολεμική.

Στις 5 Μαρτίου ο επικεφαλής της ομάδος του ΠΟΥ, που ερεύνησε στην Ουχάν για την προέλευση του κορωναϊού, ανακοίνωσε στη Γενεύη, ότι η έκθεση θα δοθεί στη δημοσιότητα στα μέσα Μαρτίου.

β. Κορέα

Στην τηλεφωνική ομιλία που είχε ο κ. Μπάϊντεν με τον πρόεδρο της Ν.Κορέας στις 4 Φεβρουαρίου, τον διαβεβαίωσε ότι θα αναβαθμιστεί η συμμαχία των χωρών τους με στόχο την αντιπυρηνικοποίηση της Κορεατικής Χερσονήσου.

*Αντιστράτηγος ε.α., Επίτιμος Διοικητής 1^ης Στρατιάς