1. ΕΘΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
α. Κυπριακό
Στις 23 Σεπτεμβρίου, μετά την αποτυχία των συνομιλιών στην Ελβετία, ο εκπρόσωπος του ΓΓ/ΟΗΕ δήλωσε ότι θα επαναληφθούν, μόνον όταν οι δύο Κοινότητες δείξουν ετοιμότητα να εμπλακούν σε αυτές.
Έκτοτε ο κ. Αναστασιάδης, στις συνεντεύξεις του και τις συναντήσεις με τους ευρωπαίους ηγέτες δηλώνει ότι είναι έτοιμος να συζητήσει για λύση στα πλαίσια του ΟΗΕ, η οποία δεν θα περιέχει επεμβατικά δικαιώματα και στρατιωτική βάση της Τουρκίας. Αντιθέτως ο κ. Ακιντζί δηλώνει ότι δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθεί διάλογος αυτή τη στιγμή και ότι στο μέλλον θα μπορούσε να βρεθεί λύση, μόνον αν αλλάξει στάση η Ε/Κ πλευρά, όσον αφορά στο θέμα των εγγυήσεων, προσθέτοντας ότι αν δεν βρεθεί λύση, θα συνεχιστεί η πορεία της Τ/Κ πλευράς με την «Τουρκική Δημοκρατία της Β. Κύπρου» και ότι το διαζύγιο θα γίνει με βάση τη συνεννόηση.
Στις 4 Οκτωβρίου η Κύπρος κατήγγειλε την Τουρκία στον ΟΗΕ για προσπάθεια αφομοιώσεως των κατεχομένων δια της αυξήσεως των εποικισμών, της ενισχύσεως του μουσουλμανικού στοιχείου με 300 νέα τεμένη και 320 θρησκευτικούς λειτουργούς και της αλλαγής του εκπαιδευτικού συστήματος, με το οποίο εισάγεται ισλαμιστική μορφή παιδείας σε μια κοσμική κοινότητα.
Στις 6 Οκτωβρίου ο Υπουργός Εξωτερικών του ψευδοκράτους έκανε λόγο για αυτόνομο κράτος στη Β. Κύπρο σαν το «Μονακό», ενώ στις 10 Οκτωβρίου ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβερνήσεως, υπεύθυνος για το Κυπριακό κ. Ρετζέπ Αντάγ δήλωσε ότι το αίτημα για προσάρτηση των κατεχομένων είναι στο τραπέζι.
Στις 11 Οκτωβρίου το ΥΠΕΞ της Τουρκίας επέκρινε το ΓΓ/ΟΗΕ, γιατί στην έκθεσή του για την αποτυχία των συνομιλιών επέρριψε την ευθύνη και στις δύο πλευρές, ισχυριζόμενο ότι αυτή ανήκει αποκλειστικά στην Ε/Κ πλευρά.
Στις 18 Οκτωβρίου ο Υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας κ. Μπεράτι Αλμπαϊράκ, γαμβρός του κ. Ερντογάν, δήλωσε ότι η χώρα του θα αρχίσει στις αρχές του 2018 γεωτρήσεις στα τουρκικά και κυπριακά νερά με το γεωτρύπανο που αγόρασε η «Ανώνυμη Εταιρεία Πετρελαίου της Τουρκίας» (TRAO) από τη Ν. Κορέα με κόστος 200 εκατομμύρια δολάρια.
Συνεχίζονται οι έρευνες και οι γεωτρήσεις στην Κύπρο, με την Τουρκία να περιορίζεται στην πραγματοποίηση ασκήσεων, δεσμεύοντας με NAVTEX περιοχές της κυπριακής ΑΟΖ. Την 1 Οκτωβρίου ο κ.. Αναστασιάδης δήλωσε συγκρατημένα αισιόδοξος για το νέο κύκλο γεωτρήσεων, που θα πραγματοποιηθεί το 2018 από την ιταλική ΕΝΙ και την Κοινοπραξία ΕΧΧΟΝ MOBIL – QATAR PETROLEUM, προσθέτοντας ότι η Κύπρος αναλαμβάνει πρωτοβουλίες για να καταστεί νέα «Ενεργειακή Πύλη της Ευρώπης».
Στις 17 Δεκεμβρίου θα διεξαχθούν προεδρικές εκλογές στην Κύπρο και στις 7 Ιανουαρίου 2018 βουλευτικές εκλογές στα κατεχόμενα.
Μέχρι το 2019, που θα διεξαχθούν οι προεδρικές εκλογές, ο κ. Ερντογάν δεν θα συναινέσει στην επανέναρξη των ενδοκοινοτικών συνομιλιών και θα συνεχίσει την επιθετική ρητορική του και τις προκλήσεις προκειμένου να εξασφαλίσει την στήριξη των εθνικιστών.
β. Ε/Τ Σχέσεις
Η ένταση στις σχέσεις των δύο χωρών συνεχίζεται για τους γνωστούς λόγους.
Ο αντιπρόεδρος κ. Τσαβούσογλου, που επισκέφθηκε τη χώρα μας από 2-4 Νοεμβρίου, αναφέρθηκε, κατά την περιοδεία του στα μουσουλμανικά χωριά της Θράκης, σε τουρκική μειονότητα της οποίας την ασφάλεια εγγυάται η μητέρα πατρίδα Τουρκία.
Στις 25 Οκτωβρίου ο ΥΠΕΞ κ. Κοτζιάς δήλωσε, σε συνέντευξή του, ότι αποκατεστάθη ο δίαυλος επικοινωνίας και επανήρχισε ο διάλογος με την Τουρκία, που είχε διακοπεί από το καλοκαίρι.
Στις 7-8 Δεκεμβρίου ο κ. Ερντογάν θα επισκεφθεί τη χώρα μας, σε μια στιγμή που αισθάνεται απομονωμένος από την ΕΕ.
Η επίσκεψη του κ. Ερντογάν, ανεξαρτήτως αν προκληθούν κάποια προβλήματα από τυχόν δηλώσεις του, θα έχει σε κάθε περίπτωση θετικά αποτελέσματα. Θετικά κρίνεται και η επανάληψη του διαλόγου μεταξύ των δύο χωρών, γιατί μέσω αυτού μπορεί να προληφθούν ατυχήματα εκ παρανοήσεως.
Η κούρσα εξοπλισμών που έχει επιδοθεί η Τουρκία, με τη ναυπήγηση 6 νέων υποβρυχίων, την προμήθεια α/φ F-35 και την αγορά των ρωσικών αντιαεροπορικών πυραύλων S-400, σε συνδυασμό με τη δημοσιονομική κατάσταση της Ελλάδος, θα ανατρέψει την ισορροπία ισχύος στο Αιγαίο, αν δεν ληφθούν μέτρα εκ μέρους μας.
Η κυβέρνηση και κυρίως το ΥΕΘΑ οφείλουν να λάβουν μέτρα για την αποτροπή ενός τέτοιου ενδεχομένου, καταστροφικού για τη χώρα μας. Ας έχουν υπόψη τους, ότι η οικονομική κατάσταση μπορεί κάποτε να διορθωθεί, η απώλεια όμως της κυριαρχίας και κυρίως εδάφους ποτέ!! Η στρατιωτική επίσης ηγεσία οφείλει να παρουσιάζει με παρρησία τα προβλήματα και να πιέζει την κυβέρνηση για την επίλυσή τους.
γ. Σκοπιανό
Στις 30 Σεπτεμβρίου ο ΥΠΕΞ της Ελλάδος κ. Κοτζιάς, μετά την τέταρτη συνάντηση που είχε με τον ομόλογό του των Σκοπίων κ. Ντιμητρόφ σε διάστημα τριών μηνών, δήλωσε ότι συμφώνησαν για την επανεκκίνηση των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης (ΜΟΕ) και για την σύσταση Επιτροπής για την εξέταση των σχολικών βιβλίων και χαρτών, με σκοπό την απάλειψη των στοιχείων που καλλιεργούν τον αλυτρωτισμό.
Στο ίδιο διάστημα ο κ. Ντιμητρόφ, σε επανειλημμένες συνεντεύξεις του, δήλωσε ότι οι σκοπιανοί δεν είναι οι αποκλειστικοί μακεδόνες, και κατηγόρησε τον κ. Γκρουέφσκι ότι προκαλούσε την Ελλάδα με τη συνεχή επίκληση στην αρχαία Μακεδονία και τον Μ. Αλέξανδρο, προσθέτοντας ότι η κυβέρνηση του κ. Ζάεφ θα κάνει ότι καλύτερο μπορεί για τη λύση του ζητήματος της ονομασίας.
Ο κ. Ζάεφ, αμέσως μετά τις δημοτικές εκλογές (22 και 29 Οκτωβρίου) που το κόμμα του επικράτησε κατά κράτος, συντρίβοντας το κόμμα του κ. Γκρουέφσκι, δήλωσε ότι το αποτέλεσμα του έδωσε θάρρος για να προχωρήσει σε ενέργειες για τη λύση του ζητήματος της ονομασίας και την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ.
Στις 17 Νοεμβρίου ο κ. Νίμιτς ανακοίνωσε ότι θα συναντηθεί στις 11 και 12 Δεκεμβρίου με τους διαπραγματευτές της Ελλάδος και των Σκοπίων.
Παρόλο που ο κ. Ζέφ δείχνει να έχει καλή πρόθεση για την αναθέρμανση των σχέσεων των δύο χωρών και την αναζήτηση λύσεως, οι ενέργειές του μέχρι τώρα ήταν μόνο ρητορικές, γιατί υπολόγιζε την επιρροή που ασκεί ο κ. Γκρουέφσκι στο εσωτερικό της χώρας. Πιθανόν μετά τη θριαμβευτική του επικράτηση στις τοπικές εκλογές να αισθάνεται ασφαλέστερος και να δείξει τόλμη.
δ. Συνεργασία Ελλάδας και Κύπρου με Ισραήλ και Αίγυπτο
Διευρύνονται οι τριμερείς συνεργασίες Ελλάδος και Κύπρου με Ισραήλ και Αίγυπτο, με την πραγματοποίηση κοινών ασκήσεων στο Αιγαίο και την Κύπρο, για τις οποίες αντιδρά η Τουρκία με πολλαπλασιασμό των παραβάσεων και παραβιάσεων και την έκδοση NAVTEX, με τις οποίες δεσμεύονται μεγάλες περιοχές στο Αιγαίο και στην Κύπρο για εκτέλεση ασκήσεων.
Μετά τη σταδιακή απομάκρυνση της Τουρκίας από τη Δύση, και την εμφάνιση του ρωσικού στόλου στη Μεσόγειο, οι συνεργασίες αυτές συμβάλλουν αποτελεσματικά στην αναβάθμιση του στρατηγικού ρόλου της Ελλάδος για τις ΗΠΑ και την ΕΕ.
ε. Σχέσεις με Αλβανία
Η ένταση στις σχέσεις των δύο χωρών συνεχίζονται εξ αιτίας της εθνικιστικής ρητορικής του κ. Ράμα και της εχθρικής αντιμετωπίσεως της ελληνικής μειονότητος στη Β.Ήπειρο, η οποία εκδηλώθηκε για μια ακόμη φορά με την κατεδάφιση στις 19 Οκτωβρίου κτιρίων στη Χειμάρα, που ανήκουν σε έλληνες μειονοτικούς.
Στις 10-12 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε στην Κρήτη συνάντηση των ΥΠΕΞ Ελλάδος και Αλβανίας στην οποία συζητήθηκαν οι διαφορές μεταξύ των δύο χωρών, χωρίς να ανακοινωθούν τα αποτελέσματα. Προσεχώς θα ακολουθήσει και άλλη συνάντηση στην Αλβανία.
στ. Σχέσεις με ΗΠΑ
Κατά την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στις ΗΠΑ διεπιστώθη ότι οι απόψεις των δύο χωρών συμπίπτουν σε πολλά θέματα, που ενδιαφέρουν την Ελλάδα, όπως η ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων, η διαδικασία επιλύσεως της ονομασίας στο Σκοπιανό, το Κυπριακό και η διατήρηση σε ευρωπαϊκή τροχιά της Τουρκίας. Επιβεβαιώθηκε επίσης το ενδιαφέρον των ΗΠΑ για τη Σούδα, όχι μόνο ως βάσεως ελλιμενισμού και συντηρήσεως, αλλά και ως βάσεως για επιχειρήσεις στη Μ. Ανατολή, τον Περσικό Κόλπο και τη Β. Αφρική, αλλά και για την Αλεξανδρούπολη, ως πύλη εισόδου του αμερικανικού σχιστολιθικού αερίου.
Στις 29 Νοεμβρίου ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ κ. Τίλερσον σε εκδήλωση της Wilson Center ανέδειξε τη σημασία της Ελλάδος ως ενεργειακού κόμβου για την τροφοδοσία της Ευρώπης και τάχθηκε υπέρ της ολοκληρώσεως του αγωγού IGB, που θα συνδέει την Ελλάδα με τη Βουλγαρία.
Είναι φανερό ότι για τις ΗΠΑ είναι πολύ σημαντικός ο στρατηγικός ρόλος της Ελλάδος, ύστερα από τη σταδιακή απομάκρυνση της Τουρκίας από τη Δύση. Αυτό πρέπει να το αξιοποιήσει η Ελλάδα, προκειμένου να ενισχυθεί για τη συντήρηση και ανανέωση του οπλοστασίου της.
ζ. Σχέσεις με Ρωσία
Η διϋπουργική συνάντηση Ελλάδος-Ρωσίας που επρόκειτο να γίνει στις 6 Νοεμβρίου στη Μόσχα ανεβλήθη, γιατί η Ελλάδα αρνήθηκε τη συμμετοχή και αξιωματούχων της Κριμαίας, την οποία η ΕΕ δεν αναγνωρίζει ως τμήμα της Ρωσίας αλλά ως τμήμα της Ουκρανίας.
Στις 23 Οκτωβρίου ο Ρώσος Υπουργός Ενέργειας εξέφρασε τη δυσαρέσκεια της χώρας του για την εγκατάλειψη από την ελληνική κυβέρνηση της ιδέας για προέκταση εντός του ελληνικού εδάφους του αγωγού Turkish Stream, αλλά και τη σχεδιαζόμενη κατασκευή από τις ΗΠΑ εγκαταστάσεων στην Αλεξανδρούπολη, για την αποθήκευση αμερικανικού σχιστολιθικού αερίου και την προώθησή του στην Ευρώπη. Εξ αιτίας αυτού η Ρωσία έχει παγώσει το ενδιαφέρον της για την αξιοποίηση των Ναυπηγείων της Σύρου, την αγορά του ΔΕΣΦΑ, της ΔΕΠΑ της TRENOSE και άλλων έργων.
Γενικά οι σχέσεις των δύο χωρών δεν βρίσκονται σε καλό επίπεδο με ευθύνη της ελληνικής κυβέρνησης, γιατί αρχικά έκανε ανοίγματα προς τη Ρωσία, χωρίς να υπολογίζει τις αντιδράσεις της ΕΕ και στη συνέχεια υποχώρησε. Ας της γίνει τουλάχιστον μάθημα για να μη το επαναλάβει.
2. ΒΑΛΚΑΝΙΑ
α. Δυτικά Βαλκάνια
Στις 30 Νοεμβρίου συναντήθηκαν στην Ουάσιγκτον οι ΥΠΕΞ των χωρών των Δυτικών Βαλκανίων (Σερβία, Μαυροβούνιο, Αλβανία, Βοσνία-Ερζεγοβίνη, ΠΓΔΜ και Κόσσοβο) με πολλούς αξιωματούχους και το Σύμβουλο Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου Στρατηγό κ. Μακ Μάστερ, ο οποίος δήλωσε ότι η περιοχή αυτή αποτελεί υψηλή προτεραιότητα για τις ΗΠΑ. Επίσης ο Υφυπουργός Εξωτερικών για την Ευρώπη κ. Χόϊτ Γι δήλωσε ότι «θέση των ΗΠΑ είναι, πως υπάρχουν σοβαρές προκλήσεις στην περιοχή που πρέπει να αντιμετωπιστούν επειγόντως από κοινού με τους ευρωπαίους και σε αμφίδρομη συνεργασία με τις χώρες της περιοχής».
Οι ΗΠΑ, που απήχαν επί μακρόν από την περιοχή, αποφάσισαν να επανέλθουν προκειμένου να αποτρέψουν τη διείσδυση της Ρωσίας κυρίως, αλλά και της Τουρκίας, σε μια περίοδο που τα Βαλκάνια αποκτούν μεγαλύτερη στρατηγική σημασία για τον έλεγχο των μεταναστευτικών ροών και της τρομοκρατίας.
β. Αλβανία
Στις 14 Οκτωβρίου εγκρίθηκε από τη Βουλή ο νόμος «περί προστασίας των μειονοτήτων», ο οποίος περιορίζει κατά πολύ τα δικαιώματά τους.
Στις 15 Οκτωβρίου δημοσιοποιήθηκε το κείμενο της εκθέσεως του Συμβουλίου Σταθεροποιήσεως και Συνεργασίας ΕΕ-Αλβανίας, χωρίς να γίνεται καμία αναφορά στις προκλήσεις της Αλβανίας κατά της Ελλάδος, γεγονός που θα αποθρασύνει τον κ. Ράμα.
Την 1 Οκτωβρίου η ιταλική κυβέρνηση ενέκρινε τη δωρεάν παραχώρηση στην Αλβανίας 5000 αυτομάτων όπλων και 160 ΤΘ οχημάτων με την αιτιολογία ότι θα χρησιμοποιηθούν για την ασφάλεια του ΤΑΡ, που θα διέρχεται από τα εδάφη της και θα προμηθεύει με αέριο την Ευρώπη.
Η κίνηση αυτή της Ιταλίας είναι περίεργη, αλλά και η δικαιολογία την οποία επικαλείται δεν είναι πειστική. Κατά πάσαν πιθανότητα αυτή αποβλέπει στην αποτροπή της Τουρκίας, που επιδιώκει τον έλεγχο των μουσουλμανικών χωρών των Βαλκανίων.
γ. Βουλγαρία
Στις 4 Οκτωβρίου έγινε στη Βάρνα, η τετραμερής συνάντηση των ηγετών της Ελλάδος, Βουλγαρίας, Σερβίας και Ρουμανίας, οι οποίοι αποφάσισαν να προτείνουν τη Σύνοδο ΕΕ-Δ.Βαλκανίων με στόχο την προώθηση της ενταξιακής τους πορείας.
δ. Σερβία
Στις 10 Οκτωβρίου ο κ. Ερντογάν επισκέφθηκε τη Σερβία όπου υπέγραψε με τον πρόεδρο κ. Βούτσις 16 συμφωνίες και συζήτησαν για τη σύνδεση της Σερβίας με τον αγωγό Turkish Stream.
Στις 17 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε κοινή στρατιωτική άσκηση αμερικανών και σέρβων αλεξιπτωτιστών στο Βελιγράδι, ενώ στις 15 Νοεμβρίου είχε συναντηθεί ο κ. Βούτσις με το ΓΓ του ΝΑΤΟ κ. Στόλντεμπεργκ στις Βρυξέλλες, στο πλαίσιο της συμφωνίας για συμμαχία ανάμεσα στο ΝΑΤΟ και τη Σερβία.
Λίγες μέρες νωρίτερα είχε επισκεφθεί το Βελιγράδι ο Υπουργός Αμύνης της Ρωσίας κ. Σοϊγκού, όπου συζητήθηκε η παράδοση έξι ρωσικών μαχητικών α/φ, στο πλαίσιο της στρατιωτικής βοήθειας που προσφέρει η Μόσχα στη Σερβία.
Η Σερβία δηλώνει στρατιωτικά ουδέτερη, αλλά ο συναγωνισμός ΝΑΤΟ και Ρωσίας για την προσάρτησή της, θα την αναγκάσει να επιλέξει κάποια στιγμή σύμμαχο. Τότε κατά πάσαν πιθανότητα θα επιλέξει το ΝΑΤΟ, ώστε να ελπίζει και για ένταξη στην ΕΕ.
3. ΤΟΥΡΚΙΑ
α. Εσωτερική Κατάσταση
Συνεχίζονται οι συλλήψεις και οι διώξεις εναντίον των αντιφρονούντων. Στις 4 Οκτωβρίου εκδόθηκαν οι πρώτες αποφάσεις των δικαστηρίων για 11 πραξικοπηματίες που καταδικάστηκαν σε ισόβια.
Ο κ. Ερντογάν μετά την εκκαθάριση του κόμματος ΑΚΡ από τα υψηλόβαθμα στελέχη (Γκιουλ, Νταβούτογλου, Ακρίν κ.λ.π.) προχώρησε και στην απομάκρυνση χαμηλόβαθμων στελεχών, στα οποία περιλαμβάνονται και 50 Νομάρχες με πρώτο της Κωνσταντινουπόλεως τον οποίο ανάγκασε σε παραίτηση στις 7 Οκτωβρίου.
Ο κ. Ερντογάν απομακρύνει από το ΑΚΡ, όσους θεωρεί υπεύθυνους για την πτώση της δημοτικότητός του στο 40%, προκειμένου να αντιστρέψει το κλίμα εν όψει των τριπλών εκλογών του 2019 (τοπικών, βουλευτικών και προεδρικών).
β.Σχέσεις με ΗΠΑ-ΝΑΤΟ
Οι κακές σχέσεις των δύο χωρών λόγω της μη εκδόσεως του ιμάμη Γκιουλέν και τον εξοπλισμό των Κούρδων εντάθηκαν ακόμη περισσότερο λόγω της αγοράς των ρωσικών πυραύλων S-400, της διακοπής από τις ΗΠΑ για ένα μήνα της χορηγήσεως VISA στους Τούρκους πολίτες εξ αιτίας της συλλήψεως ενός Τούρκου υπαλλήλου του αμερικανικού Προξενείου της Κωνσταντινουπόλεως για κατασκοπία και της διώξεως ενός Τούρκου επιχειρηματία, φίλου του κ. Ερντογάν από την αμερικανική δικαιοσύνη που κατηγορείται για παραβίαση των κυρώσεων κατά του Ιράν. Η Τουρκία ισχυρίζεται ότι η δίωξη αυτή αποτελεί συνωμοσία κατά του κ. Ερντογάν και ότι οι αμερικανικές αρχές τον ανάγκασαν με απειλές να κατονομάσει ως συνεργούς του άτομα του περιβάλλοντος του κ. Ερντογάν. Ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ κ. Τίλερσεν σε εκδήλωση του Wilson Center στις 29 Νοεμβρίου αναγνώρισε το δικαίωμα της Τουρκίας στις επαφές με το Ιράν, λόγω γειτονίας, αλλά την κάλεσε ως σύμμαχο του ΝΑΤΟ, να θέσει ως προτεραιότητα την κοινή άμυνα με τους νατοϊκούς.
Ο κ. Ερντογάν απέσυρε 40 Τούρκους στρατιωτικούς που συμμετείχαν σε άσκηση στη Νορβηγία εξ αιτίας της επιπόλαιας ενέργειας, κατά δήλωση του ΓΓ/ΝΑΤΟ κ. Στόλντεμπεργκ, ενός Νορβηγού αξιωματικού, να δώσει τα ονόματα του Ατατούρκ και του Ερντογάν σε δύο στόχους μαζί με τις φωτογραφίες τους.
γ. Σχέσεις με Ε.Ε.
Το κακό κλίμα στις σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ και κυρίως τη Γερμανία επιβάρυναν :
-Οι κατηγορίες της Γερμανίας, ότι οι τουρκικές αρχές συλλαμβάνουν Γερμανούς πολίτες και τους κρατούν ομήρους για να τους ανταλλάξουν με καταδιωκόμενους Τούρκους, που έχουν καταφύγει στη Γερμανία.
-Η προτροπή του κ. Ερντογάν προς το 1,3 εκατ. Τούρκους ψηφοφόρους που ζουν στη Γερμανία «να δώσουν χαστούκι στις εκλογές σε όσους επιτίθενται στην Τουρκία».
-Η απόφαση των ηγετών της ΕΕ στις 20 Οκτωβρίου να μην ανοίξει κανένα νέο κεφάλαιο στις ενταξιακές διαπραγματεύσεις, να μην απελευθερωθεί η visa για τους Τούρκους πολίτες και να μειωθεί η προενταξιακή βοήθεια που της χορηγείται από την Κομισιόν. Αντιθέτως αποφάσισαν να ενισχυθεί η βοήθεια των 6 δις ευρώ για το προσφυγικό, όσο η Τουρκία τηρεί τη συμφωνία.
Παρόλο που τα πράγματα φαίνεται να οδηγούν σε οριστική ρήξη αυτό δεν θα συμβεί, γιατί ούτε η ΕΕ θέλει να ωθήσει την Τουρκία στην αγκαλιά της Ρωσίας και να στερηθεί των πλεονεκτημάτων της γεωστρατηγικής αξίας, ούτε η Τουρκία να διακόψει τις εμπορικές της σχέσεις με την ΕΕ, που είναι ο υπ΄αρ. 1 εμπορικός εταίρος, γιατί θα κινδυνεύσει να καταρρεύσει οικονομικά.
Τελικά ΕΕ και Τουρκία θα καταλήξουν σε μια ειδική σχέση, εκτός και αν ο απρόβλεπτος κ. Ερντογάν αγνοήσει τις επιπτώσεις και επιλέξει τη ρήξη.
δ. Σχέσεις με Ρωσία
Οι σχέσεις των δύο χωρών έχουν αποκατασταθεί πλήρως όπως δήλωσαν οι κ.κ. Πούτιν και Ερντογάν, μετά τη συνάντησή τους στο Σότσι της Ρωσίας στις 13 Νοεμβρίου.
Η ρωσοτουρκική συνεργασία είναι συγκυριακή και οφείλεται στην απειλή που αντιμετωπίζει ο κ. Ερντογάν για διαμελισμό της χώρας του, εξ αιτίας της υποστηρίξεως των Κούρδων από τους δυτικούς. ΗΠΑ και ΕΕ θα πρέπει να επανεξετάσουν τη θέση τους, και να επιδιώξουν την αποκατάσταση των σχέσεων με την Τουρκία και να μην υπολογίζουν σε υποχώρηση του κ. Ερντογάν, ο οποίος μπορεί να οδηγήσει την κατάσταση στα χειρότερα, λόγω του απρόβλεπτου χαρακτήρα του.
ε. Μεσανατολικό
Η πολιτική του κ. Ερντογάν στο μεσανατολικό έχει αποτύχει πλήρως. Οι ΗΠΑ συνεχίζουν να εξοπλίζουν και να υποστηρίζουν τους Κούρδους και δεν τους πιέζουν να αποχωρήσουν από τον θύλακα του Αφρίν στα σύνορα με την Τουρκία και από τη Ράκα, όπως του είχαν υποσχεθεί.
Ήττα για τον κ. Ερντογάν αποτελεί και η στάση της συμμάχου του Ρωσίας στη διένεξή του με το Ιρακινό Κουρδιστάν, καθώς ο ΥΠΕΞ κ. Λαβρόφ δήλωσε ότι «η Ρωσία σέβεται τα νόμιμα δικαιώματα του κουρδικού έθνους» και η ρωσική εταιρεία Rosne ανακοίνωσε, λίγες ημέρες πριν το δημοψήφισμα, μεγάλο πρόγραμμα επενδύσεων για την αξιοποίηση του κουρδικού φυσικού αερίου. Το μόνο καλό νέο είναι η συμμετοχή του μαζί με τον κ. Πούτιν και τον πρωθυπουργό του Ιράν κ. Ροχανί στην προσπάθεια για τη σύγκλιση Συνεδρίου Εθνικού Διαλόγου για τα ην επίλυση του συριακού.
4. Ε.Ε.
α. Γενικά
Στις 18 Νοεμβρίου ενεργοποιήθηκε, με την υπογραφή 23 χωρών μελών της ΕΕ, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα, η PeSCo (Μόνιμη Δομημένη Συνεργασία στον Τομέα της Άμυνας) με την οποία δεσμεύονται να αυξάνουν κάθε χρόνο τις αμυντικές τους δαπάνες. Επίσης αποφασίστηκε η δημιουργία Ευρωπαϊκού Αμυντικού Ταμείου για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας.
Η ενέργεια αυτή σηματοδοτεί την απόφαση των ευρωπαίων για απεξάρτηση από τις ΗΠΑ.
Στη Σύνοδο Κορυφής (21-22 Σεπτεμβρίου) αποφασίστηκαν τα εξής :
-Η μελέτη και πρόταση μέχρι το Μάϊο 2018 για την μετατροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητος σε Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο και την πρόβλεψη προϋπολογισμού.
-Η λήψη αποφάσεως για το brexit στη Σύνοδο του Δεκεμβρίου.
-Η μείωση της προενταξιακής βοήθειας στην Τουρκία
β. Γαλλία
Στις 30 Οκτωβρίου ο κ. Μακρόν υπέγραψε το νέο αντιτρομοκρατικό νόμο, σύμφωνα με τον οποίο η αστυνομία θα μπορεί ναν πραγματοποιεί έρευνες, χωρίς την προέγκριση των δικαστικών αρχών. Τέθηκε σε ισχύ την 1η Νοεμβρίου, οπότε ήρθη η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που είχε επιβληθεί το Νοέμβριο 2015, λόγω των τρομοκρατικών κτυπημάτων.
Στις 13 Οκτωβρίου ο κ. Μακρόν παρουσίασε το δεύτερο πακέτο μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας, παρά τις κινητοποιήσεις και την πτώση της δημοτικότητάς του.
Ο κ. Μακρόν δείχνει αποφασισμένος, να εφαρμόσει τα μέτρα τα οποία πιστεύει ότι έχει ανάγκη η χώρα για να ξαναβρεί την ανταγωνιστικότητά της, χωρίς να υπολογίζει το πολιτικό κόστος. Η στάση αυτή είναι ίδιο των μεγάλων ανδρών σε αντίθεση με τους λαϊκιστές που καταστρέφουν τις χώρες τους με τις επιλογές τους.
γ. Ισπανία
Την 1η Οκτωβρίου πραγματοποιήθηκε το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Καταλονίας, παρά τις απειλές του πρωθυπουργού κ. Ραχόϊ και τις συστάσεις όλων των ευρωπαίων.
Ύστερα από αυτό η κυβέρνηση της Ισπανίας αποφάσισε την προσωρινή αναστολή της αυτονομίας της Καταλονίας και προκήρυξε εκλογές για την 21η Δεκεμβρίου. Παράλληλα οι δικαστικές αρχές άσκησαν διώξεις κατά του Καταλανού πρωθυπουργού κ. Πουτζντεμόν και των συνεργατών του, ο οποίος με μερικούς από αυτούς κατέφυγε στο Βέλγιο στο οποίο ζήτησε πολιτικό άσυλο.
Το εγχείρημα του κ. Πουτζντεμόν ήταν βέβαιο ότι θα αποτύχει, γιατί έγινε χωρίς σχέδιο για την επομένη, χωρίς εσωτερικούς συμμάχους και χωρίς να λάβει υπόψη του ότι θα είχε απέναντί του όλους τους ευρωπαίους, οι οποίοι είναι αντίθετοι σε ενέργειες που θα πυροδοτούσαν τον εθνικισμό και στις δικές τους περιοχές.
δ. Ιταλία
Η Γερουσία ψήφισε νέο εκλογικό νόμο, ο οποίος θα ισχύσει στις προσεχείς εκλογές που θα γίνουν μέχρι το Μάϊο 2018. Είναι μίγμα αναλογικού και πλειοψηφικού συστήματος και ευνοεί το σχηματισμό προεκλογικών συμμαχιών, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το Κίνημα Πέντε Αστέρων του κ. Γκρίλο, που προηγείται στις δημοσκοπήσεις.
Στις εκλογές που έγιναν στη Σικελία στις 5 Νοεμβρίου, ο δεξιός συνασπισμός του κ. Μπερλουσκόνι ήρθε πρώτος με 38% έναντι 35% του Κινήματος των Πέντε Αστέρων και 17,5% του Δημοκρατικού Κόμματος, του οποίου η αποτυχία προκάλεσε την εσωκομματική αμφισβήτηση του κ. Ρέντζι.
ε. Ολλανδία
Στις 26 Οκτωβρίου ορκίστηκε η νέα κυβέρνηση, που κατάφερε να σχηματίσει, αφού πρώτα έκανε στροφή δεξιά, ο συντηρητικός κ. Ρούτε 225 ημέρες μετά τις εκλογές.
στ. Γερμανία
Στις εκλογές που έγιναν στις 24 Σεπτεμβρίου κέρδισε η κ. Μέρκελ, η οποία, μετά την άρνησή του κ. Σουλτς για συμμετοχή του Δημοκρατικού Κόμματος στη νέα κυβέρνηση, άρχισε διαπραγματεύσεις με τέσσερα άλλα μικρότερα κόμματα, οι οποίες όμως απέτυχαν. Κατόπιν αυτού ο πρόεδρος κ. Σταϊνμάγερ ανέλαβε στις 24 Νοεμβρίου πρωτοβουλία για το σχηματισμό κυβερνήσεως από τα δύο μεγάλα κόμματα, προκειμένου να αποφευχθούν οι εκλογές. Κατόπιν αυτού ο κ. Σουλτς άλλαξε στάση και άρχισε διαπραγματεύσεις με την κ. Μέρκελ, οι οποίες βρίσκονται σε εξέλιξη και κατά πάσαν πιθανότητα θα καταλήξουν σε συμφωνία πριν τα Χριστούγεννα.
Το μεταναστευτικό υπήρξε η αιτία της μεγάλης πτώσεως του κόμματος της κ. Μέρκελ στις εκλογές, αλλά και της αποτυχίας της να σχηματίσει πολυκομματική κυβέρνηση. Μάλιστα σύμφωνα με αμερικανούς αναλυτές αυτό συνέβαλε στην άνοδο του λαϊκισμού σε όλο τον κόσμο και την εκλογή του κ. Τραμπ.
ζ. Βρετανία
Στις 11 Νοεμβρίου η κ. Μέϊ ανακοίνωσε ότι πρότεινε στην ΕΕ ως ημέρα εξόδου της Βρετανίας από την ΕΕ την 29 Μαρτίου 2018 στις 23.00 ώρα Γκρίνουϊτς.
Σύμφωνα με πληροφορίες η ΕΕ απαιτεί την καταβολή του ποσού 50-60 δις ευρώ. Τα βρετανικά ΜΜΕ ανέφεραν στις 1 Νοεμβρίου, ότι έχει αποφασίσει να το ανεβάσει στα 40 δις ευρώ λόγω της σκληρής στάσεως των ευρωπαίων, οι οποίοι δείχνουν αποφασισμένοι να υποστούν το κόστος της εξόδου, που θα ανέλθει στα 7 δις ευρώ σε περίπτωση εξόδου χωρίς συμφωνία.
Η κ. Μέϊ βρίσκεται σε πολύ δύσκολη θέση γιατί, αν οι διαπραγματεύσεις οδηγηθούν σε αδιέξοδο, η κυβέρνηση θα πέσει και η ίδια θα αποπεμφθεί.
Στις 21 Οκτωβρίου η Τράπεζα της Αγγλίας ανακοίνωσε ότι με το brexit θα χαθούν 75.000 θέσεις εργασίας στον χρηματοπιστωτικό τομέα.
Στις 13 Νοεμβρίου η κ. Μέϊ κατηγόρησε τη Ρωσία για επιθετικότητα και δήλωσε ότι η Βρετανία δεσμεύεται να προστατεύει την Ευρώπη και μετά το brexit.
5. ΗΠΑ
α. Εσωτερική Κατάσταση
Οι έρευνες, που διεξάγει ο ανακριτής κ. Μιούλερ για την ρωσική ανάμειξη στις προεδρικές εκλογές, έχουν πάρει άσχημη τροπή για τον κ. Τραμπ. Ήδη έχουν εντοπιστεί αρκετοί συνεργάτες του, ακόμη και ο γαμπρός του κ. Κουσνέρ, να έχουν εμπλακεί στην υπόθεση αυτή, ενώ και ο τέως σύμβουλός του Στρατηγός Φλιν κατέθεσε, ότι είχε επαφές προεκλογικά με τον Ρώσο Πρέσβη κατόπιν εντολής του κ. Τραμπ, παραδεχόμενος ότι εψεύσθη κατά την εξέτασή του από το FBI.
Ένα χρόνο μετά τη νίκη του ο κ. Τραμπ δεν έχει εκπληρώσει καμία από τις εξαγγελίες του και η δημοτικότητά του βρίσκεται σε διαρκή πτώση. Απόδειξη της δυσαρέσκειας των αμερικανών πολιτών αποτελούν οι νίκες των δημοκρατικών στις ενδιάμεσες εκλογές της 7 Νοεμβρίου.
β. Διεθνείς Σχέσεις
β. Εξωτερική Πολιτική
Το ίδιο αποτυχημένη θεωρείται και η εξωτερική του πολιτική. Συνεχίζεται η αντιπαράθεσή του με την ΕΕ και κυρίως τη Γερμανία, οι σχέσεις του με τον κ. Πούτιν παραμένουν ψυχρές, ανέβασε το θερμόμετρο με τις ρητορικές του απειλές κατά της Β. Κορέας και ήλθε σε αντιπαράθεση με τη διεθνή κοινότητα, λόγω της αποσύρσεως των ΗΠΑ από τη Συμφωνία της Κλιματικής Αλλαγής, αλλά και των απειλών του για απόσυρση από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, στο οποίο, ευτυχώς, αποφάσισε στις 23 Νοεμβρίου να παραμείνει επί του παρόντος. Σύμφωνα όμως με δημοσίευμα των New York Times στις 30 Νοεμβρίου, ο ΥΠΕΞ κ. Τίλερσον, που είναι υπέρ της παραμονής στη συμφωνία, πρόκειται να αντ
Σε αντίθεση με τον κ. Τραμπ ο ΥΠΕΞ των ΗΠΑ κ. Τίλερσον σε εκδήλωση του Wilson Center στις 29 Νοεμβρίου μίλησε για τη δέσμευση της Ουάσιγκτον σε μια ισχυρή σχέση με την Ευρώπη για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, των κυβερνοεπιθέσεων και την πυρηνικής απειλής. Μίλησε επίσης και για δέσμευση στο ΝΑΤΟ, το οποίο χαρακτήρισε ως τον καλύτερο μηχανισμό για τον περιορισμό των επιθέσεων.
Η αντίθεση του κ. Τίλερσον δείχνει, ότι οι αμερικανικοί θεσμοί ελέγχουν τον κ. Τραμπ και ότι δεν θα του επιτρέψουν να εφαρμόσει την πολιτική του απομονωτισμού που πρεσβεύει.
γ.Περιοδεία στην Ασία
Τα πλέον αξιοσημείωτα από την περιοδεία του στην Ασία, που πραγματοποίησε από 3-14 Νοεμβρίου ήταν :
-Η αλλαγή στάσης έναντι της Κίνας για την οποία ανέφερε ότι δεν μπορεί να κατηγορήσει μια χώρα που είναι ικανή να αποκτήσει πλεονεκτήματα έναντι μιας άλλης, ενώ προεκλογικά την απειλούσε με εμπορικό πόλεμο γι΄αυτό το λόγο.
-Η εμμονή του στον απομονωτισμό των ΗΠΑ, όπως φάνηκε από την ομιλία του στη Σύνοδο Κορυφής του φόρουμ για Οικονομική Συνεργασία των χωρών της περιοχής Ασίας-Ειρηνικού στην οποία, δικαιολογώντας την απόφασή του για απόσυρση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία Εμπορίου Ασίας-Ειρηνικού (ΤΤΡ), επανέλαβε για μία ακόμη φορά, ότι βάζει πρώτα την Αμερική, όπως θα πρέπει να κάνει κάθε ηγέτης για τη χώρα του.
-Η παράκληση προς τον Πρόεδρο της Κίνας, κολακεύοντάς τον, να δώσει λύση στη διένεξη με τη Β.Κορέα για «λογαριασμό του» δηλαδή του ιδίου του κ. Τραμπ.
Αμερικανοί αναλυτές εκτιμούν ότι τα αποτελέσματα της περιοδείας του ήταν πενιχρά, ενώ οι ΝΥ ΤIMES τον κατηγορούν ότι παρέδωσε αμαχητί στην Κίνα την ηγεσία της περιοχής Ινδικού-Ειρηνικού, απογοητεύοντας τους ασιάτες συμμάχους των ΗΠΑ, που τις στήριξαν προκειμένου να μετριαστεί η δυναμική της Κίνας.
Ο κ. Πούτιν το διάστημα αυτό ανέλαβε πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση διεθνών προβλημάτων, όπως το Κυπριακό, το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν και κυρίως του συριακού, όπως αναφέρεται στην επόμενη παράγραφο (7α Συρία) και συναντήθηκε ή επικοινώνησε τηλεφωνικά με πολλούς ηγέτες.
Στις 17 Νοεμβρίου δημοσιεύτηκε προεδρικό διάταγμα με το οποίο καθορίζεται η οροφή των ΕΔ της Ρωσίας σε 1.902.758 άτομα εκ των οποίων τα 1.013.628 στρατεύσιμοι.
7. Μέση Ανατολή
α. Συρία
Στις 13 Οκτωβρίου η Τουρκία, εκμεταλλευόμενη τη συμφωνία, που ελήφθη στις 15 Σεπτεμβρίου από τους συμμετέχοντες στις ειρηνευτικές συνομιλίες στην Αστάνα του Καζακστάν για τη δημιουργία ζώνης αποκλιμακώσεως στην επαρχία Ιντιλίμπ, εισέβαλε στη Συρία και κατέλαβε τα υψώματα Σεϊχ Μπαρακάτ, τα οποία δεσπόζουν στην περιοχή Αφρίν, που κατέχεται από την κουρδική πολιτοφυλακή YPG. Ύστερα από αυτό ο κ. Ερντογάν ζήτησε από τις ΗΠΑ, να αναγκάσουν τους Κούρδους να αποχωρήσουν, όπως είχε υποσχεθεί ο κ. Τραμπ, απειλώντας ότι, σε διαφορετική περίπτωση, θα το πράξει ο τουρκικός στρατός.
Στις 17 Οκτωβρίου κατελήφθη η Ράκα, πρωτεύουσα του χαλιφάτου, από τις υποστηριζόμενες από τις ΗΠΑ «Συριακές Δημοκρατικές Δυνάμεις» που συγκροτούνται από Άραβες και Κούρδους.
Ο συριακός στρατός, με την υποστήριξη της Ρωσίας και φιλοϊρανικών πολιτοφυλακών, ανακατέλαβε το σύνολο σχεδόν των περιοχών που κατείχαν οι τζιχαντιστές και ελέγχει όχι μόνο τις μεγαλύτερες πόλεις αλλά και το μεγαλύτερο μέρος της επικράτειας, γεγονός που έχει ενισχύσει τη θέση και τη διαπραγματευτική ισχύ του κ. Άσαντ. Οι τζιχαντιστές έχασαν όλα τα ερείσματά τους και διατηρούν μόνο μικρούς θύλακες σε ερημικές περιοχές.
Στις 22 Νοεμβρίου συναντήθηκαν στο Σότσι της Ρωσίας οι κ.κ. Πούτιν, Ερντογάν και ο πρωθυπουργός του Ιράν κ. Ροχανί, οι οποίοι συμφώνησαν να συγκληθεί και πάλι στο Σότσι «Συνέδριο Εθνικού Διαλόγου» με τη συμμετοχή της κυβέρνησης του κ. Άσαντ και της αντιπολίτευσης με αντικείμενο την αναζήτηση πολιτικής λύσεως. Αμέσως μετά ενημέρωσε τηλεφωνικά τον κ. Τραμπ και τον διαβεβαίωσε ότι ο κ. Άσαντ, με τον οποίο είχε συναντηθεί στις 21 Νοεμβρίου, είχε δεσμευτεί για ελεύθερες εκλογές και συνταγματική αλλαγή. Εμπόδια όμως στην πρωτοβουλία αυτή, που θα πρέπει να ξεπεραστούν, αποτελούν η απαίτηση του κ. Ερντογάν για μη συμμετοχή στις συνομιλίες του κουρδικού κόμματος PYD, η θέση του κ. Ροχανί για απομάκρυνση από τη Συρία όλων των ξένων δυνάμεων, που δεν έχουν προσκληθεί από την κυβέρνηση, δηλαδή των ΗΠΑ και της Τουρκίας και όχι της Ρωσίας και του Ιράν που έχουν προσκληθεί και η εμμονή της αντιπολιτεύσεως για προηγουμένη αποχώρηση του κ. Άσαντ. Κατά πάσαν πιθανότητα όλα αυτά θα ξεπεραστούν και η Σύνοδος θα πραγματοποιηθεί.
Μεγάλη σημασία όμως έχει και η στάση που θα τηρήσουν και οι ΗΠΑ, των οποίων η θέση όσον αφορά τη δημιουργία ανεξαρτήτου Κουρδιστάν δεν έχει διευκρινισθεί, γιατί, σύμφωνα με αμερικανούς αναλυτές, ο κ. Τραμπ είναι αντίθετος, ενώ το Πεντάγωνο πιέζει για τη δημιουργία του.
Οι μέχρι τώρα εξελίξεις ευνοούν τη Ρωσία, η οποία έχει το πάνω χέρι αφού με την υποστήριξή της ο κ. Άσαντ έχει αποκτήσει μεγάλη διαπραγματευτική ισχύ. Επιτυχία για τον κ. Ερντογάν θεωρείται η συμμαχία της Τουρκίας με τη Ρωσία και το Ιράν και η συμμετοχή της στις διαπραγματεύσεις, γεγονός που της δίνει ελπίδες για την αποτροπή της δημιουργίας ανεξαρτήτου Κουρδιστάν στη Β. Συρία.
β. Ιράκ
Στις 25 Σεπτεμβρίου διεξήχθη το δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία του Κουρδιστάν, παρά τις απειλές του Ιράκ, της Τουρκίας και του Ιράν, αλλά και τις συστάσεις, για την μη πραγματοποίησή του, από όλες τις γειτονικές χώρες, τον ΟΗΕ και τη διεθνή κοινότητα πλην Ισραήλ. Το δημοψήφισμα διεξήχθη και σε περιοχές που δεν ανήκουν στα όρια του Κουρδιστάν, όπως το Κιρκούκ, οι οποίες είχαν καταληφθεί το 2014 κατά τον πόλεμο εναντίον των τζιχαντιστών.
Το Ιράκ αντέδρασε βίαια. Στις 16 Οκτωβρίου ο κυβερνητικός στρατός κατέλαβε το Κιρκούκ και άλλες περιοχές χωρίς αντίσταση με αποτέλεσμα τον εκπατρισμό 177.000 ατόμων εκ των οποίων 73.000 από το Κιρκούκ.
Στις 30 Οκτωβρίου οι ιρακινές αρχές, κατηγορώντας τους Κούρδους για κωλυσιεργία στις διαπραγματεύσεις προκειμένου να ανασυγκροτηθούν, ανέλαβαν τον έλεγχο της πωλήσεως των πετρελαίων του Κιρκούκ εκτρέποντας τη ροή τους προς τα κρατικά διυλιστήρια, ενώ μέχρι τότε διοχετεύοντο μέσω αγωγών στο τουρκικό λιμάνι Τσεϊχάν.
Ο κ. Μπαρζανί κάνοντας κακή εκτίμηση, ότι θα τον βοηθούσαν τόσον οι ΗΠΑ λόγω της προσφοράς του στον αγώνα κατά των τζιχαντιστών, όσον και η Ρωσία η οποία είχε επενδύσει πρόσφατα μεγάλα κεφάλαια από την εταιρεία ROSNEFT για τον εκσυγχρονισμό των πετρελαϊκών εγκαταστάσεων στο Κουρδιστάν, προχώρησε στο δημοψήφισμα χωρίς καμία εσωτερική υποστήριξη. Ακόμη και το αντίπαλό του κουρδικό κόμμα PUK ήταν αντίθετο. Ο τυχοδιωκτισμός του κ. Μπαρζανί οδήγησε το λαό του σε περιπέτειες και έδωσε την ευκαιρία στην κυβέρνηση του Ιράκ να αναστείλει πολλά από τα προνόμια της αυτονομίας του Κουρδιστάν και κυρίως την πώληση των πετρελαίων του στο εξωτερικό.
γ. Ισραήλ - Παλαιστινιακό
Στις 12 Οκτωβρίου οι παλαιστινιακές οργανώσεις Χαμάς και Φατάχ υπέγραψαν στο Κάϊρο συμφωνία συμφιλίωσης για τη συγκρότηση κυβερνήσεως εθνικής ενότητος μέχρι την 1η Δεκεμβρίου.
Ο κ. Νετανιάχου, σχολιάζοντας τη συμφωνία, δήλωσε ότι το Ισραήλ δεν πρόκειται να συζητήσει με κυβέρνηση στην οποία συμμετέχει η Χαμάς, εκτός και αν διαλύσει το στρατιωτικό της σκέλος.
Στις 18 Οκτωβρίου επισκέφθηκε το Ισραήλ ο Ρώσος ΥΕΘΑ κ. Σοϊγκού και ο κ. Νετανιάχου επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον κ. Πούτιν, με τον οποίον συζήτησαν για τις εξελίξεις στο ιρακινό κουρδιστάν και τη Συρία.
Ο κ. Νετανιάχου αντιλαμβανόμενος ότι η Ρωσία έχει αποκτήσει το πάνω χέρι στην περιοχή, κάνει ανοίγματα προς τον κ. Πούτιν, προσπαθώντας να κερδίσει τη φιλία του.
Στις 28 Νοεμβρίου ο αντιπρόεδρος των ΗΠΑ κ. Πέϊνς δήλωσε ότι ο κ. Τραμπ σκέπτεται στα σοβαρά να μεταφέρει την Πρεσβεία των ΗΠΑ στην Ιερουσαλήμ.
Η κίνηση αυτή αποβλέπει στην αποτροπή των ανοιγμάτων του κ. Νετανιάχου προς τη Ρωσία αλλά και στον εξευμενισμό του για την απόφασή του να παραμείνουν οι ΗΠΑ στη διεθνή συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
δ. Σαουδική Αραβία
Στις 4 Νοεμβρίου συνελήφθησαν αξιωματούχοι, πολυεκατομμυριούχοι και 11 πρίγκιπες από την «Επιτροπή για την πάταξη της διαφθοράς» με πρόεδρο τον διάδοχο κ. Μοχάμεντ, ο οποίος, με αυτόν τον τρόπο, απαλλάσσεται από τους ανταγωνιστές του και γίνεται πανίσχυρος.
Στις 7 Νοεμβρίου ο διάδοχος κ. Μοχάμεντ κατηγόρησε το Ιράν ότι εξοπλίζει τους αντάρτες Χούθι της Υεμένης και της Χεζμπολάχ του Λιβάνου με πυραύλους που εξαπολύουν εναντίον της Σαουδικής Αραβίας, προκαλώντας ακόμη μεγαλύτερη ένταση στην περιοχή.
Η πολεμική ατμόσφαιρα που συντηρεί η Σ. Αραβία κατά του Ιράν ενισχύει τους φόβους της διεθνούς κοινότητας για πολεμική σύρραξη στην περιοχή, η οποία, αν συμβεί, θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία.
ε. Λίβανος
Στις 4 Νοεμβρίου ο πρωθυπουργός κ. Χαρίρι υπέβαλε την παραίτησή του από τη Σαουδική Αραβία, που βρισκόταν, κατηγορώντας το Ιράν και τη Χεζμπολάχ, που συμμετέχει στην κυβέρνησή του, ότι τον εκβιάζουν και απειλούν τη ζωή του. Οι αντίπαλοί του όμως απέδωσαν την ενέργειά του σε πιέσεις από την Σ. Αραβία, που αντιτίθεται στη συμμετοχή της Χεζμπολάχ στην κυβέρνηση. Αυτός το αρνήθηκε και στις 22 Νοεμβρίου επέστρεψε.
Η παραίτηση Χαρίρι αποτελεί ένα ακόμη επεισόδιο στην αντιπαράθεση της Σ.Αραβίας με το Ιράν και τη Χεζμπολάχ.
8. ΑΣΙΑ
α. Β.Κορέα
Συνεχίζεται η ρητορική αντιπαράθεση Κιμ και Τραμπ, ο οποίος όμως τον κάλεσε σε διαπραγματεύσεις και ζήτησε από τον πρόεδρο της Κίνας κ. Σι Τζιπίνγκ να επιλύσει το πρόβλημα.
Στις 12 Σεπτεμβρίου ο ΟΗΕ επέβαλε τον ένατο γύρο κυρώσεων από το 2006 στη Β. Κορέα, η οποία αντέδρασε με απειλές για αντίποινα εναντίον των ΗΠΑ, ενώ στις 28 Νοεμβρίου εκτόξευσε δοκιμαστικά νέο πύραυλο ο οποίος, όπως ανακοίνωσε ο κ. Κιμ, έχει βεληνεκές 13.000 χλμ και μπορεί να πλήξει τις ΗΠΑ προκαλώντας ανησυχία σε όλο τον κόσμο. Οι ΗΠΑ απείλησαν με ολοκληρωτική καταστροφή της Β.Κορέας, αν ξεσπάσει πόλεμος. Επίσης ζήτησαν από τον ΟΗΕ να αφαιρεθούν όλα τα δικαιώματά της περιλαμβανομένου και του δικαιώματος ψήφου και κάλεσαν τα κράτη μέλη του ΟΗΕ να διακόψουν κάθε σχέση με τη Β.Κορέα, συμπεριλαμβανομένων και των εμπορικών ανταλλαγών και να απελάσουν όλους τους βορειοκορεάτες που εργάζονται στις χώρες τους.
β. Ιαπωνία
Τις εκλογές που έγιναν στις 22 Οκτωβρίου κέρδισε για Τρίτη φορά ο κ. Άμπε, ο οποίος υπεσχέθη να αντιμετωπίσει με αυστηρότητα τις προκλήσεις της Β.Κορέας.
Όπως δήλωσε ο κ. Τραμπ, κατά την επίσκεψή του στο Τόκιο, η Ιαπωνία θα αγοράσει όπλα από τις ΗΠΑ με τα οποία θα εξουδετερώνει εν πτήσει τους πυραύλους της Β.Κορέας.
γ. Κίνα
Στις 25 Οκτωβρίου το ΚΚΚίνας εξέλεξε για δεύτερη φορά πρόεδρο τον κ. Σι Τζίπινγκ και περιέλαβε το όραμά του για ένα «σοσιαλιστικό σύστημα με κινεζικά χαρακτηριστικά» στο Καταστατικό του με ονομαστική αναφορά ως «Σκέψη του Σι»,
μία τιμή που έχει γίνει μόνο για τον Μάο.
9. ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ
Στις 23 Νοεμβρίου οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης Standar & Poors και Fitch ανακοίνωσαν την είσοδο της χώρας σε καθεστώς επιλεκτικής χρεωκοπίας.