Ο μεγάλος Κινέζος φιλόσοφος και στρατηγός Σουν Τσου, στην γνωστή πραγματεία του "Η Τέχνη του Πολέμου", που γράφτηκε πριν 2.500 χρόνια, αναφέρεται στον σχεδιασμό και την διεξαγωγή των στρατιωτικών επιχειρήσεων υπό την μορφή δεκάδων αποφθεγμάτων και με περιεκτικό τρόπο.
Σε πολλά από τα αποφθέγματά του, ο Σουν Τσου παροτρύνει τον ηγέτη να μάθει καλά τον εχθρό του, καθώς και τα σχέδιά του για να μπορεί να τον αντιμετωπίσει επιτυχώς.
Σε ένα από αυτά λέει: «Ανακαλύψτε τα σχέδια του εχθρού και θα ξέρετε ποια στρατηγική θα είναι επιτυχής και ποια όχι». Έτσι καθίσταται αναγκαίο να γνωρίζουμε τον εχθρό και τα σχέδιά του, ώστε να μπορούμε να τον αντιμετωπίσουμε επιτυχώς. Και ας το πούμε προκαταβολικά. Η Τουρκία δεν είναι απρόβλεπτη, αλλά θα λέγαμε απολύτως αποκαλυπτική των γεωστρατηγικών της επιδιώξεων, όπως θα δούμε.
Τις τελευταίες δεκαετίες και συγκεκριμένα μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974, είναι σαφές ότι η κυρία απειλή για την Ελλάδα και τα κυριαρχικά της δικαιώματά έχει καταστεί η Τουρκία, η οποία συστηματικά και συνεχώς έχει μεταβληθεί σε παγκόσμιο ταραξία, σε πηγή κινδύνων για τα γειτονικά της κράτη, δηλαδή μια νέα αναθεωρητική και επιθετική δύναμη. Η αμφισβήτηση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, οι συνεχείς απειλές και προσβολές και η αμφισβήτηση νησίδων και βραχονησίδων στο Ανατολικό Αιγαίο, η ναυτική εισβολή με γεωτρύπανο και ερευνητικό σκάφος στην κυπριακή ΑΟΖ κλπ. συνεχώς αυξάνεται επικίνδυνα.
Η Τουρκία, αντιλαμβανόμενη τις νέες ενεργειακές εξελίξεις και σχεδιασμούς που δημιουργούνται στην περιοχή, χωρίς αυτή να συμπεριλαμβάνεται, σε συνδυασμό με τις υφιστάμενες συμμαχίες (οι δύο Τριμερείς με Ελλάδα-Κύπρο-Αίγυπτο και Ισραήλ), καθώς και με την εκτόξευση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων στο καλύτερο επίπεδο τις τελευταίες δεκαετίες, της προκαλεί μεγάλη νευρικότητα. Βλέπει να μένει έξω από αυτές τις εξελίξεις και να αποτυγχάνουν οι γεωστρατηγικοί της σχεδιασμοί, για ηγεμονική θέση στον σουνιτικό κόσμο και ως κέντρο διερχομένων αγωγών υδρογονανθράκων προς την Ευρώπη.
Η τουρκική γεωστρατηγική αντίληψη
Αναλύοντας την τουρκική στάση, διαπιστώνουμε ότι η Τουρκία κλιμακώνει την επιθετικότητά της σε τρία μέτωπα σήμερα. Στην Συρία, εισβάλλοντας στο έδαφος ξένης χώρας στην περιοχή του κουρδικού καντονίου του Αφρίν και της Γιαραμπλούς, στην κυπριακή ΑΟΖ, με την πειρατική ενέργεια έρευνας και γεώτρησης στην ΑΟΖ άλλου κράτους και μέλους της ΕΕ και φυσικά εδώ και δεκαετίες στο Αιγαίο. Πρόκειται δηλαδή για μοναδική περίπτωση χώρας που έχει εισβάλει σε τρία κράτη σήμερα (Κύπρος, Ιράκ και Συρία) ενώ απειλεί και τέταρτο (Ελλάδα).
Η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας βασίζεται στη γεωπολιτική αντίληψη του 19ου αιώνα περί ζωτικού χώρου (Lebesraum), που υιοθέτησαν οι Ναζί και παρακάτω θα δούμε την ιδιαίτερη ιδεολογική σχέση των Ναζί (Χίτλερ) και του Μουσταφά Κεμάλ. Δηλαδή μια μεγάλη δύναμη χρειάζεται ζωτικό χώρο για να αναπνεύσει. Και ποιοι εμποδίζουν την υλοποίηση του εν λόγω τουρκικού σχεδιασμού; Μα δύο λαοί, οι Έλληνες και οι Κούρδοι. Συνδυαζόμενη η θεωρία του lebersraum, με την μεγαλοϊδεατική νεο-οθωμανική αντίληψη της αναδυόμενης αυτοκρατορίας, από την εποχή του ιδρυτού της σύγχρονης Τουρκικής Δημοκρατίας του Μουσταφά Κεμάλ, μέχρι σήμερα.
H ιδεολογική σχέση Νεοτούρκων και Μουσταφά Κεμάλ με τη ναζιστική ιδεολογία και τον θαυμασμό του ιδίου του Αδόλφου Χίτλερ αποκαλύπτεται λεπτομερώς στο βιβλίο του Βρετανού καθηγητή Δρ. Στέφεν Άιριγκ με τίτλο: «Ατατούρκ και Ναζί. Δάσκαλος και μαθητής στην εφαρμογή του ολοκληρωτισμού».
Οι βασικές αρχές της τουρκικής γεωστρατηγικής, εδράζονται σε δύο θεωρίες, μία εθνικιστική–αλυτρωτική και μία πολιτικο-θρησκευτική, όπου εκεί επάνω εδράζονται όλες οι γεωστρατηγικές επιδιώξεις της Τουρκίας. Αυτό συμβαίνει εδώ και δεκαετίες, άλλοτε κεκαλυμμένα και άλλοτε --όπως την παρούσα περίοδο-- έντονα, προκλητικά και επιθετικά. Επιπρόσθετα, στη διαμόρφωση της τουρκικής γεωστρατηγικής ήρθαν να συμβάλλουν καταλυτικά δύο πιο πρόσφατες θεωρίες: Μια νεόκοπη, προκλητική θεωρία που περιφρονεί ξεδιάντροπα έννοιες του διεθνούς δικαίου και μια που προτάσσει δυναμικά το νεο-οθωμανικό μεγαλείο. Παρακάτω ακολουθούν οι τέσσερις αυτές θεωρίες που όλες τους όμως απείλησαν και απειλούν τον ελληνισμό.
1920, ο 'Εθνικός Όρκος' του Κεμάλ
Ο 'Εθνικός Όρκος'(MISAAK-I MILLI ή Ahd-i Milli) αφορά την παρακαταθήκη του Μουσταφά Κεμάλ, που ψηφίστηκε το 1920 στην Τουρκική Εθνοσυνέλευση στο Ερζερούμ. Τότε, και ενώ ο Ελληνικός Στρατός είχε απελευθερώσει την Σμύρνη και μια σειρά από άλλες πόλεις και περιοχές της δυτικής Μικράς Ασίας, ο Μουσταφά Κεμάλ συγκάλεσε τους πολιτικούς ηγέτες της Ανατολίας και διοργάνωσε το Συνέδριο του Ερζερούμ και το Συνέδριο της Σεβάστειας.
Στα συνέδρια εκείνα, αφού εξασφάλισε και την υποστήριξη των ηγετών των φατριών των Κούρδων, αποφασίστηκαν οι βασικοί άξονες του 'Εθνικού Όρκου', που οριστικοποιήθηκε και δόθηκε από τους βουλευτές της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης, σε μια συνεδρίαση που έγινε κεκλεισμένων των θυρών, τις 28 Ιανουαρίου 1920.
Ο 'Εθνικός Όρκος', που αποτελείται από έξι άρθρα, ανακοινώθηκε στην κοινή γνώμη στις 17 Φεβρουαρίου και περιελάμβανε τους όρους της ειρηνευτικής συμφωνίας που ήταν διατεθειμένη να υπογράψει η Τουρκία. Μάλιστα, για να γίνει αντιληπτό από όλους και να αποτελέσει την παρακαταθήκη του Μουσταφά Κεμάλ και τον οδηγό για τους μελλοντικούς κυβερνήτες της Τουρκίας ήταν συνημμένα του Εθνικού Όρκου ο Χάρτης με τις μελλοντικές διεκδικήσεις τις Τουρκίας. Σε αυτόν αναγράφονταν και αναφέρονταν όλες οι περιοχές που θα διεκδικούσε η Τουρκία. Δηλαδή, όπου υπάρχουν σήμερα τουρκικές διεκδικήσεις, στην Μοσούλη, στο Χαλέπι, στην Κύπρο, στα Δωδεκάνησα, στην Δυτική Θράκη κλπ.
Ο Χάρτης του Εθνικού Όρκου με τις εδαφικές διεκδικήσεις
Ο Χάρτης του Εθνικού Όρκου με τις εδαφικές διεκδικήσεις.
Για να μην υπάρχουν αμφιβολίες για το ποιες είναι αυτές οι περιοχές που διεκδικεί το τουρκικό έθνος, «τα σύνορα της καρδιάς του», ο Ερντογάν πρόσφατα μίλησε για το Χαλέπι της Συρίας, τη Μοσούλη, το Κιρκούκ και το Αρμπίλ του Ιράκ, το Καραμπάχ της Αρμενίας, το Μπατούμ της Γεωργίας, τη ρωσική Κριμαία, τη Βάρνα της Βουλγαρίας, τη μουσουλμανική Βοσνία, τα Σκόπια και βεβαίως για την ελληνική Δυτική Θράκη, τη Θεσσαλονίκη (γενέτειρα του Μουσταφά Κεμάλ) και τα νησιά του Ανατολικού Αιγαίου. Στην ουσία όμως πρόκειται για τις περιοχές που αναφέρονται ακριβώς στον 'Εθνικό Όρκο'.
Δήλωσε επίσης ότι «η Τουρκία δεν είναι μόνο τα 82 εκατομμύρια των πολιτών της αλλά και τα εκατομμύρια αδέλφια μας στη γύρω γεωγραφική περιοχή». Πρόσθεσε ότι είναι καθήκον, αλλά και δικαίωμα της Τουρκίας να ενδιαφέρεται γι’ αυτές τις περιοχές και κατέληξε: «Η στιγμή που θα παραιτηθούμε από αυτό, θα είναι η στιγμή που θα χάσουμε την ανεξαρτησία μας και το μέλλον μας».
1975, η 'Εθνική Θέαση' του Ερμπακάν
Η δεύτερη είναι η 'Εθνική Θέαση' (MILI GORUS), του μέντορα του Ερντογάν, του Νετσμενττίν Ερμπακάν. Το 1975, ο Ερμπακάν παρουσίασε το πλαίσιο ιδεών του για μια ισχυρή Τουρκία, το πρόγραμμα – κίνημα Εθνική Θέαση. Με αυτό το πρόγραμμα-κίνημα της 'Εθνικής Θέασης', ο Ερμπακάν επεδίωξε να εισαγάγει μια ιδεολογική πλατφόρμα. Πρόκειται για ένα πλαίσιο ιδεών, αρχών και στόχων για την ευημερία και την ανάπτυξη της Τουρκίας και την ανέλιξή της σε σημαντική χώρα του παγκόσμιου συστήματος, όπως ήταν ακριβώς κάποτε η Οθωμανική αυτοκρατορία.
Σημαντικό στοιχείο στην 'Εθνική Θέαση' κατέχει το Ισλάμ καθώς τότε ξεπήδησε το λεγόμενο πολιτικό Ισλάμ στην Τουρκία. Έτσι, στην ουσία η 'Εθνική Θέαση' ήταν η πολιτικοποίηση του Ισλάμ και η αναρρίχηση ενός Ισλαμικού κόμματος στην εξουσία. Ο στόχος αυτός επετεύχθη ήδη στην Τουρκία και ο αγαπημένος «πρίγκηπας της Κωνσταντινούπολης» του Ερμπακάν, ο νυν πρόεδρος της Τουρκίας Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τον κατέκτησε με τον πιο εμφατικό τρόπο.
2018, η 'Γαλάζια Πατρίδα' του Γιαϊτζί
Μέχρι πριν λίγα χρόνια οι επιδιώξεις της Τουρκίας ήταν εμφανείς και αποσκοπούσαν αφενός στην γκριζοποίηση νησίδων και βραχονησίδων, που δεν αναφέρονταν ονομαστικά στη συνθήκη της Λωζάνης και στη διχοτόμηση του Αιγαίου στον 25ο μεσημβρινό. Όμως πρόσφατα προέκυψε και ένας νέος όρος, με περισσότερες εδαφικές διεκδικήσεις.
Τα πάντα στα μισά διεκδικεί ουσιαστικά η Τουρκία.
Είναι η «Γαλάζια Πατρίδα», που ακούμε συνεχώς τελευταία από την γείτονα χώρα. Η παράνομη και εξωφρενική για το Διεθνές Δίκαιο θεωρία της «Γαλάζιας Πατρίδας» δημιουργός της οποίας είναι ο ναύαρχος Τζιχάτ Γιαϊτζί. Την εν λόγω θεωρία προτάσσει τώρα η Άγκυρα προκειμένου να αμφισβητήσει τα δικαιώματα της Ελλάδας και της Κύπρου στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο.
Αναφερόμαστε σε μια θαλάσσια έκταση περίπου 465.000 τετραγωνικών ΚΜ, όπου η Τουρκία, αδιαφορώντας για το Διεθνές Δίκαιο και τη Συνθήκη UNCLOS του 1982 (Θαλάσσιο Δίκαιο), στηρίζει τις διεκδικήσεις της σε μια παγκόσμια νομική αυθαιρεσία. Θεωρεί ότι τα νησιά του Αιγαίου και της Ανατολικής Μεσογείου δεν έχουν υφαλοκρηπίδα ούτε ΑΟΖ.
Έτσι η Τουρκία καλεί τα χερσαία κράτη, που είναι απέναντί της, την Αίγυπτο και την Λιβύη και κατ’ επέκταση και την Ελλάδα, να χωρίσουν στη μέση τον θαλάσσιο χώρο που τους χωρίζει. Στην ουσία έχουμε μια γεωπολιτική επιχωμάτωση της Τουρκίας στο μισό της θαλάσσιας έκτασης της Ανατολική Μεσογείου και του Αιγαίου. Θέλει δηλαδή, στη μέση το Αιγαίο (25ος μεσημβρινός) και στη μέση και την Ανατολική Μεσόγειος.
Φυσικά, όλα τα κράτη απέρριψαν την νεόκοπη και παράνομη θεωρία της Τουρκίας, καθόσον δεν υπάρχει περίπτωση αυτό να γίνει αποδεκτό από την διεθνή κοινότητα και φυσικά από το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. Δηλαδή η Αγγλία, η Σαρδηνία, η Κορσική και τόσα νησιά και θαλάσσια κράτη δεν έχουν υφαλοκρηπίδα ή ΑΟΖ;
Παράλογες θεωρίες για την παγκόσμια κοινότητα και το Διεθνές Δίκαιο, που όμως η Τουρκία θέτει στο τραπέζι των διεκδικήσεων, προσπαθώντας συσσωρεύσει διεκδικήσεις, ώστε να υποχωρήσει μερικώς σε κάποιες διεκδικήσεις στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, όταν συρθούμε αναγκαστικά μετά από κάποιες εξελίξεις.
2001, τo 'Στρατηγικό Βάθος' του Νταβούτογλου
Η ολοκληρωμένη γεωστρατηγική αντίληψη της νεοοθωμανικής Τουρκίας αποκαλύπτεται εντυπωσιακά, διαβάζοντας το βιβλίο του καθηγητή και πρώην πρωθυπουργού Αχμέτ Νταβούτογλου. Εκεί, αναλύεται η γεωπολιτική κατάσταση στο σύμπλοκο Βαλκάνια-Αιγαίο-Ανατολική Μεσόγειος, που αφορά ουσιαστικά τα δύο ελληνικά κράτη (Ελλάδα και Κύπρος) και τον σημαντικό ρόλο που πρέπει η Τουρκία να αναλάβει. Διαβάζουμε: «Μέσα σε αυτόν τον σχεδιασμό, το ζήτημα της Κύπρου, θα έλθει στο προσκήνιο με πιο ενεργό τρόπο».
Ξεκαθαρίζει την τουρκική πολιτική απέναντι σε Ελλάδα και Κύπρο, τονίζοντας ότι «η Κύπρος πρέπει να βγει από την τουρκο-ελληνική εξίσωση». Και παρακάτω: «Η Κύπρος γίνεται με αυξανόμενη ταχύτητα ένα ζήτημα Ευρασίας και Μέσης Ανατολής–Βαλκανίων (Δυτικής Ασίας-Αν. Ευρώπης». Και ακόμη δεν είχαν ανακοινωθεί τα ενεργειακά αποθέματα νοτίως της Κύπρου, οι ενεργειακές συμμαχίες και άξονες, που αλλάζουν τα γεωπολιτικά δεδομένα του προαναφερθέντος συμπλόκου.
Σε ότι αφορά την ισλαμοτουρκική πολιτική με τα βαλκανικά κράτη αναφέρει χαρακτηριστικά: «…Μια αδυναμία της Τουρκίας που θα φανερωθεί στο θέμα της ασφάλειας και της προστασίας της τουρκικής κοινότητας στην Κύπρο, μπορεί να εξαπλωθεί σαν κύμα στην Δυτική Θράκη και την Βουλγαρία και ακόμη στο Αζερμπαϊτζάν και την Βοσνία». Μόνο από τα μικρά αυτά αποσπάσματα του περίφημου βιβλίου του μέντορα του Ερντογάν για την Νέο-οθωμανική πολιτική του Τούρκου προέδρου.
Η Ελλάδα, με την πολιτική του κατευνασμού (Appeasment) τις τελευταίες δεκαετίες, θεωρεί ότι θα κατευνάσει το αδηφάγο θηρίο «χαϊδεύοντας το κατά την φορά του πέλους», οδηγώντας όμως σταδιακά την πατρίδα στην 'φινλανδοποίηση', παραχωρώντας εθνικά κυριαρχικά δικαιώματα χωρίς πόλεμο. Διατρέχουμε κίνδυνο αφανισμού ως έθνος αν συνδυαστεί η επιθετική αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας με την ελληνική πολιτική κατευνασμού, καθώς και με άλλους εθνοκτόνους παράγοντες.
Αναφερόμαστε φυσικά στην υπογεννητικότητα, τη μετανάστευση των καλυτέρων και πολύ καλά εκπαιδευμένων νέων μας, όπως ήδη συμβαίνει σήμερα. Μόνη ελπίδα μας η διαμόρφωση νέας εθνικής στρατηγικής με κυρίαρχη την πολιτική αποτροπής (Containment), μαζί με ισχυρές συμμαχίες. Και για να είμαστε σαφείς, αποτροπή σημαίνει ισχύς, με δεδομένη την πολιτική εφαρμογή της, αν απαιτηθεί, για την προάσπιση των εθνικών μας συμφερόντων.
Παραπάνω, αναφερθήκαμε στις θεωρίες, που εδράζεται ολόκληρη η Τουρκική Γεωστρατηγική Αντίληψη, η οποία έχει τις ρίζες της από τον Εθνικό Όρκο, την παρακαταθήκη του Μουσταφά Κεμάλ μέχρι σήμερα και η οποία έχει εμπλουτιστεί με νέες πολιτικές θεωρίες και πρακτικές. Από την Ισλαμική Εθνική Θέαση, στην γεωπολιτική θεώρηση του Νέο-οθωμανισμού του Νταβούτογλου, ως την πρόσφατη ακραία, απαράδεκτη και αναθεωρητική θεωρία της Γαλάζιας πατρίδας του Ναυάρχου Γιαϊτζί. Στη συνέχεια θα επιδιώξουμε να αναλύσουμε τις σημερινές γεωστρατηγικές επιδιώξεις και πως πρέπει να αντιμετωπιστούν.
Τουρκική Σκέψη.
Ο τρόπος σκέψης της Τουρκικής εθνικής πολιτικής εστιάζεται σε τρεις παράγοντες:
• Στην θρησκεία (Ισλάμ),
• στον εθνικισμό και
• στην Ιστορία.
Οι παράγοντες αυτοί έχουν ως κοινή συνισταμένη τη γεωγραφία και το νέο όραμα Ερντογάν που εστιάζεται σε πέντε «Κ».
• ΚΟRΕ (Κορέα),
• ΚΕSMIR (Κασμίρ),
• ΚURTLER (Κούρδοι).
• KIBRIS (Κύπρος) και
• KUDUS (Ιεροσόλυμα).
Τα πέντε Κ, έγιναν γνωστά από το ιδιαίτερο ενδιαφέρον της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας, για διάφορες περιοχές και λαούς, με παρεμβάσεις, δηλώσεις ενδιαφέροντος και προστασίας των μουσουλμάνων διαφόρων περιοχών (Κασμίρ και Παλαιστινιακό), ιδιαίτερες σχέσεις (Κορέα) κλπ.
Τουρκική Μεθοδολογία.
Οι αρχές της τουρκικής μεθοδολογίας περιλαμβάνουν προληπτικές και αποτρεπτικές ενέργειες, με μεταφορά στρατιωτικών επιχειρήσεων της Τουρκίας πέραν των συνόρων της και δη σε εδάφη άλλων κρατών. Αναφέρομαι σε μια στρατηγική της Τουρκίας , βάση της οποίας η υιοθέτηση της αντίληψης περί άμυνας επί των συνόρων της, θεωρείται ολέθρια. Κάθε χώρα, κατά την Τουρκία, που δεν αποκόπτει τις απειλές της πέραν των συνόρων της και δεν δημιουργεί αμυντικά προπύργια στο εξωτερικό θα αντιμετωπίσει τον διαμελισμό της στο μέλλον.
Μια άλλη αρχή της Τουρκίας είναι, η πολιτική του ήσσονος κινδύνου και η μη ανάληψη επιχειρησιακών (και πολιτικών) ρίσκων. Αν δεν είναι εφικτό σήμερα, περιμένει για αύριο. Η Τουρκία ποτέ δεν θα προβεί σε στρατιωτική επιχείρηση μεγάλου ρίσκου και πάντα, αν δεν έχει εξασφαλίσει εκ των προτέρων την στήριξη, ή έστω την ανοχή των μεγάλων δυνάμεων. Ενδεικτικά, στην Κύπρο το 1974 είχε εξασφαλίσει την στήριξη των ΗΠΑ και την ανοχή των Ρώσων. Το ίδιο στις πρόσφατες επιχειρήσεις- εισβολές στην Συρία, στην περιοχή Γιαραμπλούς και στο καντόνι του Αφρίν. Στήριξη και ανοχή Ρωσίας και ΗΠΑ, αντίστοιχα.
Η μεθοδολογία της Τουρκίας είναι γνωστή και εφαρμόζεται επί δεκαετίες. Πολιτική εκφοβισμού, απειλών χρήσης στρατιωτικής ισχύος, χρήση στρατιωτικών μέσων, αμφισβητήσεις κυριαρχικών βερμπαλισμοί και απειλές, εκφοβισμοί, αμφισβητήσεις εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων άλλων χωρών, διάφορες μορφές υβριδικού πολέμου, απίστευτη περιφρόνηση και καταπάτηση του Διεθνούς Δικαίου, απίστευτες θεωρίες με σκοπό την διεκδίκηση χερσαίου και θαλάσσιου χώρου, γκριζοποίηση περιοχών χωρίς καμιά νομική ισχύ, χρήση στρατιωτικών μέσων διαδοχικά και συνεχώς κατά κρατών-στόχων, συνεχείς στρατιωτικές ασκήσεις με σκοπό την παρενόχληση και την επίδειξη ισχύος την συστηματική και συνεχή παραβίαση εθνικού εναερίου χώρου γειτονικών χωρών και γενικά μια συμπεριφορά που επιδεικνύει ιδιαίτερα προς την Ελλάδα και τελευταία προς την Κύπρο και αποδεικνύει τις παράνομες επιδιώξεις της. Μια συμπεριφορά πειρατική, κράτους ταραξία, κράτους εισβολέα σε τρεις ανεξάρτητες χώρες και που επιδίδεται συνεχώς χωρίς τιμωρία, σε αυτό το θέατρο του παραλόγου και επικινδυνότητας, σε όλη την περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου.
Ο πρόεδρος Ερντογάν ωθείται σε αυτή την επικίνδυνη πολιτική του σήμερα, από τους εξής παράγοντες:
ü Οι ενεργειακές εξελίξεις στην ΑΟΖ της Κύπρου, όπου νέα κοιτάσματα ανακαλύπτονται και μεγάλες ξένες εταιρείες συμμετέχουν στο παιχνίδι της ανεύρεσης και εξόρυξης Υ/Δ.
ü Οι διαμορφούμενες ενεργειακές συμμαχίες, οι δύο τριμερείς Ελλάδα-Κύπρος-Αίγυπτος και Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ (η ονομαζόμενη και 3+1 αφού «συμμετέχουν» και οι ΗΠΑ και η υπό εκκόλαψη νέα Ελλάδα-Κύπρος-Ιορδανία, οι οποίες κατά πολλούς αναλυτές αποκτούν και στρατηγικής σημασίας συμμαχίες.
ü Οι κακές έως κατεστραμμένες σχέσεις Τουρκίας με το Ισραήλ, καθώς και οι κατεστραμμένες ήδη σχέσεις Τουρκίας Αιγύπτου.
ü Η αποτυχία της Τουρκίας να γίνει η ηγέτιδα δύναμη του Ισλαμικού κόσμου και των Αραβικών χωρών, αγνοώντας το γεγονός της ιστορικής μνήμης των Αράβων, από την εποχή της Οθωμανικής αυτοκρατορίας και τις συνθήκες υποδούλωσης των Αράβων, που ακόμη είναι έντονες.
ü Οι νέες συμμαχίες στην Μέση Ανατολή, που διαμορφώνουν ένα νέο συγκρουσιακό περιβάλλον, δηλαδή Ρωσία-Τουρκία-Ιράν και από την άλλη Αίγυπτος-Ισραήλ-Σ. Αραβία-ΗΑΕ, όπου οι νέοι σύμμαχοι της Τουρκίας (Ρωσία και Ιράν) είναι διακηρυγμένοι εχθροί των ΗΠΑ και των συμμάχων της.
ü Η δυσχερής θέση της Τουρκίας στην Β. Συρία, τα προβλήματά της στην περιοχή Ιντλίμπ, η στήριξη τελικά των ΗΠΑ στους Κούρδους της Συρίας (YPG), με αποτέλεσμα να εξαρτάται από τις διαθέσεις του μεγάλου τακτικιστή Βλαντιμίρ Πούτιν.
ü Τέλος και πολύ σημαντικό η διαμάχη Τουρκίας και ΗΠΑ και το δίπολο S-400 F-35, που παρακολουθούμε τους τελευταίους μήνες, που τελικά θα κρίνουν και τις οικονομικές εξελίξεις (καταστροφικές αν δεν τα βρουν) της χώρας και ίσως και το μέλλον του πανίσχυρου σήμερα Ερντογάν.
Το Όραμα Ερντογάν μέχρι το 2023.
Το νέο-οθωμανικό όραμα του προέδρου Ερντογάν μέχρι το 20123, 100 χρόνια μετά την συνθήκη της Λωζάνης , είναι να καταστήσει την Τουρκία:
• Μέλος των G10, δηλαδή των μεγαλύτερων οικονομιών του πλανήτη
• Μεγάλη στρατιωτική και διπλωματική δύναμη ώστε να στηρίζει τις γεωπολιτικές της επιδιώξεις
• Περιφερειακό πόλο ισχύος, του οποίου ο λόγος θα βρίσκει μεγάλη απήχηση σε μουσουλμανικούς και αραβικούς πληθυσμούς.
• Εξουδετέρωση πλήρως του παράγοντα Κούρδοι και αποτροπή δημιουργίας αυτόνομου ή ανεξάρτητου Κουρδικού κράτους, εκτός Τουρκίας και δη στην Συρία, καθόσον αυτό θα αποτελέσει την Λυδία Λίθο για τον διαμελισμό της Τουρκίας.
• Πυρηνική δύναμη
• Κόμβος διάθεσης υδρογονανθράκων από τη νότια ανατολική ζώνη Κασπίας και Μέσης Ανατολής.
• Υπολογίσιμο παίκτη με κατασταλαγμένο τον ζωτικό του χώρο (ώστε να αναπνέει γεωπολιτικά), με έμμεση αναγνώριση του δικαιώματος να κινείται με ευχέρεια κινήσεων εντός αυτού.Ο Ερντογάν έχει αναφέρει χαρακτηριστικά στο υπουργικό συμβούλιο πως «όταν τελειώσει αυτή η ιστορία, η Τουρκία ή θα έχει μεγαλώσει ή θα έχει μικρύνει. Και εγώ θα κάνω τα πάντα να την μεγαλώσω».
• Ανακήρυξη το 2013 της Ισλαμικής Τουρκικής Δημοκρατίας, τέλος της Τουρκικής Δημοκρατίας και ανακήρυξη του Ερντογάν ως τον νέο μεγάλο Ατατούρκ, υποβαθμίζοντας σημαντικά τον πρώτο Ατατούρκ (Μουσταφά Κεμάλ).
· Μεταφορά της πρωτεύουσας από την Άγκυρα στην Κωνσταντινούπολη, για ιστορικούς λόγους.
Αντιμετώπιση
Θα πρέπει να ευχαριστούμε τον πρόεδρο Ερντογάν, καθόσον κάνει ότι είναι δυνατόν ο άνθρωπος να μας δείχνει τις προθέσεις του, την πολιτική του και την εθνική στρατηγική του, που είναι επιθετική, αναθεωρητική και έχει εδαφικές διεκδικήσεις κατά της Ελλάδος. Επίσης η κρίση αυτή μας απέδειξε την ουτοπική αντίληψη που καλλιεργήθηκε επί δεκαετίες στην εφησυχασμένη Ελληνική κοινωνία, ότι η Ελλάδα ως μέλος του ΝΑΤΟ και της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν κινδυνεύει από κανέναν, ιδιαίτερα από ένα σύμμαχο-μέλος του ΝΑΤΟ και ότι τα σύνορα της Ελλάδος είναι Ευρωπαϊκά σύνορα, άρα η ασφάλειά των είναι και υποχρέωση όλων των Ευρωπαϊκών κρατών και όχι και τόσο των Ελλήνων!!
Η δημιουργία στην σημερινή Τουρκία, ενός προεδρικού συστήματος χωρίς στοιχειώδη διάκριση των εξουσιών και θεσμικά αντίβαρα, με ποδηγέτηση του κοινοβουλίου και μόνη δημοκρατική επίφαση τις εκλογές, επισφραγίζει την παντοδυναμία του Ερντογάν. Ο Ερντογάν, όπως προαναφέραμε, έχει θέσει σε λειτουργία μια μακρόπνοη , μεγαλοπρεπή και φιλόδοξη πολιτική επιδίωξη, στο να καταστήσει την Τουρκία, αρχικά μεγάλη περιφερειακή δύναμη στην Ανατ. Μεσόγειο και την Μέση Ανατολή, ηγέτιδα δύναμη του Ισλαμικού κόσμου και σε δεύτερη φάση σε ένα παγκόσμιο πόλο-κρατικό δρώντα, σχεδόν εφάμιλλο των ΗΠΑ, Ρωσίας, Κίνας, Ε.Ε. στο νέο παγκόσμιο πολυπολικό σύστημα που ήδη διαμορφώνεται. Πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα και συνάμα πολύ επικίνδυνο και για τον ίδιο και για την Τουρκία, αν αποτύχει. Αν ο Σουλτάνος όμως το επιτύχει τότε θα εκπληρώσει το όνειρό του, να γίνει ο νέος Ατατούρκ (πατέρας των Τούρκων), ξεπερνώντας τον παλαιό Μουσταφά Κεμάλ, ιδρυτή της νέας Τουρκίας, εμείς δε, είναι βέβαιο ότι θα γίνουμε τουρκικό προτεκτοράτο, ευνουχισμένο εθνικά και ακρωτηριασμένο εδαφικά.
Η πατρίδα θα πρέπει να αντιμετωπίσει άμεσα (χθες και όχι σήμερα) την γεωπολιτική μεταβολή και μετάλλαξη της Ισλαμικής Ερντογανικής και ανεξέλεγκτα επιθετικής Τουρκίας . Θα πρέπει με κάθε κόστος να εφαρμόσουμε μια νέα υψηλή Εθνική Στρατηγική, με ψυχραιμία και αποφασιστικότητα, ιδιαιτέρως με εθνική ομοψυχία, που σε ότι αφορά το πολιτικό προσωπικό σήμερα δεν υφίσταται δυστυχώς, που η Εθνική αυτή Στρατηγική να εδράζεται σε ισχυρή αποτρεπτική στρατηγική έναντι της Άγκυρας.
Ας κοιτάξουμε κατάματα την Τουρκία, χωρίς φοβικά σύνδρομα, χωρίς την ολέθρια πολιτική κατευνασμού του παρελθόντος. Η Τουρκία δεν είναι ούτε αήττητη, ούτε τόσο φοβερή. Οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις, παρά τις τεράστιες μνημονιακές περικοπές, παραμένουν ακόμη σε υψηλό επίπεδο ετοιμότητας και επιχειρησιακής αποτελεσματικότητας. Η τουρκική στρατιωτική ισχύς είναι υπερεκτιμημένη, έχει δομικές αδυναμίες, αντιφάσεις, ελλείψεις σε ανώτατα έμπειρα στελέχη, προβλήματα ηθικού, ομογένειας, συναδελφικότητας, ιδιαίτερα μετά το πραξικόπημα του Ιουλίου 2016. Οι δε φαραωνικές φιλοδοξίες και επιδιώξεις του Σουλτάνου Ερντογάν, δημιουργούν αντιπαλότητες, ανταγωνισμούς, μισαλλοδοξίες και ξυπνούν δυσάρεστες μνήμες οθωμανικής αυτοκρατορίας, που ενυπάρχουν στο DNA όλων των λαών της Μέσης Ανατολής και της Βαλκανικής.
Η στρατηγικής συμμαχία της Ελλάδος με Ισραήλ και Αίγυπτο και στην συνέχεια με Ιορδανία και οι διαμορφούμενοι γεωπολιτικοί και γεωενεργειακοί άξονες Αθήνας-Λευκωσίας-Τελ Αβίβ και Αθήνας-Κύπρου-Καϊρου, κρίνονται ως θετική εξέλιξη για την Ελλάδα και θα επηρεάσει σημαντικά τις γεωπολιτικές εξελίξεις στα εθνικά μας θέματα. Ιδιαίτερα η στρατηγικής σημασίας επιλογή των ΗΠΑ να συμπεριλάβουν την Ελλάδα ως βασική χώρα στους γεωστρατηγικούς της σχεδιασμούς με την χρησιμοποίηση στρατιωτικών βάσεων τόσο στον νησιωτικό, όσο και στον χερσαίο χώρο της Ελλάδος και στην εφαρμοζόμενη νέα εξωτερική της πολιτική, αφού φαίνεται να απομακρύνονται από την Τουρκία, θεωρείται υψίστης σημασίας και ασπίδα προστασίας στις τουρκικές επιδιώξεις. Διατρέχουμε κίνδυνο αφανισμού ως έθνος αν συνδυαστεί η επιθετική αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας, με την Ελληνική πολιτική κατευνασμού και με άλλους εθνοκτόνους παράγοντες, όπως η υπογεννητικότητα, η μετανάστευση των καλυτέρων και πολύ καλά εκπαιδευμένων νέων μας, όπως ήδη συμβαίνει σήμερα. Η μόνη πολιτική που πρέπει να εφαρμόζεται είναι η πολιτική της Αποτροπής (Containment), όπως διδάσκουν όλοι οι μεγάλοι γεωπολιτικοί και εφαρμόζουν τα σοβαρά κράτη.
Σε πρόσφατη ανάλυσή της, μετά την νέα ήττα του Ερντογάν στην Κωνσταντνούπολη η εφημερίδα Bild κάνει λόγο για την «αρχή του τέλους της εποχής Ερντογάν» και επισημαίνει ότι η τελευταία απόπειρα του τούρκου Προέδρου εναντίον της δημοκρατίας, με την ακύρωση των εκλογών του Μαρτίου, εξελίχθηκε σε αυτογκόλ. Στο άρθρο περιγράφεται η πορεία του Ερντογάν των τελευταίων ετών, οι διώξεις σε βάρος ακαδημαϊκών, δημοσιογράφων, δημοσίων υπαλλήλων, δικαστικών κ.λπ., ενώ τονίζεται ότι όσο ισχυρότερος γινόταν ο ίδιος, τόσο πιο αδύναμη γινόταν η Τουρκία. «Η οικονομία είναι κατεστραμμένη: οι ξένοι επενδυτές δεν έχουν καμία εμπιστοσύνη και ο πληθωρισμός αδειάζει το πορτοφόλι των Τούρκων. Στην εξωτερική πολιτική η Τουρκία είναι πιο απομονωμένη από ποτέ, επιδεινούμενες διενέξεις με γειτονικές χώρες προκαλούν προβλήματα, ενώ οι σχέσεις με την ΕΕ και τις ΗΠΑ βρίσκονται στο ναδίρ. Ο Ερντογάν είναι για τον διεθνή διπλωματικό χώρο ανεπιθύμητος επισκέπτης Για αυτό και ισχύει ότι αυτές οι εκλογές ήταν η αρχή του τέλους της εποχής Ερντογάν», καταλήγει το άρθρο της Bild.
Καταλήγοντας θα λέγαμε εμφατικά ότι τα φοβικά σύνδρομα της πατρίδος δεν έχουν θέση σε καμιά περίπτωση στα εθνικά μας θέματα, γιατί αργά ή γρήγορα μας οδηγούν με βεβαιότητα στην «Φιλανδοποίηση» (παραχώρηση) των εθνικών κυριαρχικών μας δικαιωμάτων, χωρίς πόλεμο, ιδιαίτερα την παρούσα περίοδο με τον Ερντογάν στρυμωγμένο στην κυριολεξία στην γωνία. Και ας αφήσουν ορισμένοι τις πομφόλυγες περί διεθνούς έννομης τάξης, ότι είμαστε μέλος διεθνών αμυντικών συμμαχιών, οικονομικών και πολιτικών ενώσεων, άρα ασφαλείς και ότι έχουμε δίκαιο και δεν διεκδικούμε τίποτα από κανέναν, ασχέτως αν όλοι οι άλλοι διεκδικούν πολλά από μας, γιατί η ιστορία γράφεται με άλλους τρόπους. Τέλος, εκτιμώ ότι πρέπει να υπάρξει εθνική ομοψυχία, να δημιουργηθεί επιτέλους το Συμβούλιο Εθνικής Ασφαλείας, για ενιαία εθνική γραμμή και να ενημερωθεί ο Ελληνικός λαός για την πραγματική κατάσταση, τις ενδεχόμενες εξελίξεις, ώστε να προετοιμαστεί για το χειρότερο.
« Έθνος που ηττάται, επανέρχεται. Έθνος που παραδίδεται αμαχητί, είναι τελειωμένο», Ουίνστον Τσώρτσιλ.
* Ο Ιωάννης Αθαν. Μπαλτζώης είναι αντιστράτηγος ε.α., πρώην Ακόλουθος Άμυνας στο Τελ Αβίβ, πρώην Αξιωματικός επιχειρήσεων της ECMM στον πόλεμο της Βοσνίας, Απόφοιτος Tactical Intelligence School (U.S. Army), με Μεταπτυχιακό (M.Sc.) στην Γεωπολιτική Ανάλυση, Γεωστρατηγική Σύνθεση και Σπουδές Άμυνας και Διεθνούς Δικαίου του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών, μέλος του Δ.Σ. του Ελληνικού Ινστιτούτου Στρατηγικών Μελετών (ΕΛΙΣΜΕ)